Hermeneutyka sztuki średniowiecznej: własna lub zapożyczona? Próba zastosowania procedur hermeneutyki filozoficznej do badań nad sztuką

Hermeneutyka Maxa Imdahla wyróżnia widzenie rozpoznające temat ikonograficzny oraz widzenie widzące szczególną strukturę obrazu. Hermeneutyka Godfrieda Böhme jest przekładem zamiany medium wizualnego na medium obrazowe, przy znalezieniu tego, co obu wspólne (Bild­lichkeit). Oskar Bätschmann odrzuca redukcje, jakim poddaje dzieło sztuki ikonologia i dąży do odkrycia tego, co dzieło samo z siebie ujawnia. Te hermeneutyki kierują ku wyjątkowej swoistej, nieredukowalnej do dyskursu strukturze dzieła. Badanie sztuki średniowiecznej wymaga wyjścia poza ścisłą strukturę wizualną. Podjęto próbę zastosowania procedur właściwych hermeneutyce filozoficznej Hansa Georga Gadamera. Jej podstawą jest istnienie przedpoznania, rzeczywistej wiedzy na temat dzieła oraz stosowanie języka wykluczającego bezrefleksyjne stosowanie kodów. Droga badawcza dalej skierowana jest ku tradycji. W procesie badanie sztuki średnio­wiecznej nie można od razu zastosować odniesienia dzieła do tradycji. Trzeba postawić dzieło wobec wybranego horyzontu, rzeczywistości, które je otacza, w relacji do horyzontu liturgicz­nego, egzegetycznego, duchowego i teologiczno-politycznego. Linia spirali biegnie ku horyzon­towi, ku momentom tradycji na linii czasu. Konfrontacja z tradycją, to odnalezienie sensu przy­należności, momentu w tradycji, momentu wspólności podstawowych zawartości dzieła i rzeczy­wi­stości, należących do tradycji. Zastosowanie pojęcia sensu przynależności nie spowoduje utra­ty własnej hermeneutyki sztuki na rzecz hermeneutyk właściwych dla zawartości tradycji.