Wpływ warunków ekstrakcji na potencjał przeciwutleniający wyciągów z kwiatów, liści i owoców głogu (Crataegus × macrocarpa L.)

Głóg należy do roślin o dużej zawartości związków biologicznie czynnych, których stężenie w gotowym wyciągu zależy między innymi od zastosowanych parametrów ekstrakcji. Celem pracy była optymalizacja warunków ekstrakcji (temperatury, czasu i stężenia rozpuszczalników) zapewniających osiągnięcie jak największego potencjału przeciwutleniającego preparatów otrzymanych z liofilizowanych części anatomicznych głogu (Crataegus × macrocarpa L.) – z kwiatów, liści i owoców. Ekstrakcję prowadzono w temp. 20 ± 2 ºC przy użyciu trzech rozpuszczalników, w dwóch stężeniach każdy, w ciągu 2 i 24 h. Porównano również efektywność ekstrakcji wspomaganej działaniem ultradźwięków. Potencjał przeciwutleniający określono metodami: ABTS˙+, DPPH•, FRAP i CUPRAC oraz za pomocą testu mocy redukującej. Dodatkowo oznaczono zawartość polifenoli i flawonoidów. W uzyskaniu wyciągów z kwiatów głogu najbardziej skuteczna okazała się 24-godzinna ekstrakcja 70-procentowym acetonem z dodatkiem 1-procentowego kwasu mrówkowego. Ekstrakty te charakteryzowały się najwyższymi wartościami potencjału przeciwutleniającego ABTS˙+, CUPRAC i FRAP. Z kolei w wyciągach z owoców, jak i liści głogu najwyższy potencjał przeciwutleniający stwierdzono po 24-godzinnej ekstrakcji wspomaganej dwukrotnym działaniem ultradźwięków. Najwyższe wartości określanego potencjału wyciągów z owoców głogu ekstrahowanych 50-procentowym acetonem uzyskano po zastosowaniu metody ABTS˙+ i CUPRAC, natomiast w ekstraktach z liści głogu – po zastosowaniu metody DPPH•, CUPRAC oraz testu mocy redukującej. Pod względem potencjału przeciwutleniającego najbardziej efektywnym rozpuszczalnikiem do ekstrakcji liofilizatów z głogu jest 70-procentowy roztwór acetonowo-wodny, wspomagany ultradźwiękami bądź 1-procentowym kwasem mrówkowym.