Open AccessSKŁAD CHEMICZNY OSADÓW BAGIENNYCH Z MARTWEJ DOLINY BALIN-CHROPY (STANOWISKO WILCZKÓW, PRADOLINA WARSZAWSKO-BERLIŃSKA)
Author(s) -
Ryszard K. Borówka,
Julita Tomkowiak,
Daniel Okupny,
Jacek Forysiak,
Bartosz Bieniek
Publication year - 2014
Publication title -
folia quaternaria/folia quaternaria
Language(s) - Polish
Resource type - Journals
eISSN - 2199-5915
pISSN - 0015-573X
DOI - 10.1515/folquart-2015-0002
Subject(s) - zoology , physics , chemistry , nuclear chemistry , biology
Abstrakt Analizę geochemiczną przeprowadzono dla osadów organicznych z torfowiska Wilczków w południowej części pradoliny warszawsko-berlińskiej. Z profilu Wil-1, zlokalizowanego w środkowej części martwej doliny Balin-Chropy, pobrano do analiz geochemicznych 97 próbek osadów (do głębokości 4,94 m), reprezentujących 1-cm segmenty rdzenia. W próbkach tych oznaczono straty na prażeniu w temperaturze 550°C, informujące o zawartości materii organicznej oraz oznaczono pierwiastki o wymowie paleogeograficznej: Na, K, Mg, Ca, Fe, Mn i metale ciężkie: Cu, Zn oraz zawartość węgla ogólnego, azotu ogólnego i siarki ogólnej. Stosując analizę skupień wydzielono osiem lokalnych poziomów geochemicznych (LGZ), różniących się istotnie pod względem składu chemicznego osadów. Dla serii osadów torfowych określono również związki korelacyjne pomiędzy analizowanymi metalami, a także materią organiczną oraz obliczonymi wskaźnikami geochemicznymi: Ca/Mg, Na/K, Na+K+Mg/Ca, Fe/Ca, Fe/Mn, Cu/Zn, pozwalających na rekonstrukcję warunków akumulacji analizowanych osadów. W toku analizy składowych głównych zidentyfikowano 12 głównych czynników, z których wybrano trzy pierwsze – PC1, PC2 i PC3, wyjaśniające łącznie 84,7% wariancji. Do czynników kształtujących skład chemiczny holoceńskich osadów organicznych w południowej części pradoliny warszawsko-berlińskiej zaliczono produktywność biologiczną ekosystemu torfowego, procesy denudacji chemicznej i mechanicznej w zlewni, warunki oksydacyjno-redukcyjne oraz zmiany poziomu wody na torfowisku.