Open Access
Namaszczenie chorych jako znak troski i obietnicy zbawienia: wstępne wyniki badań.
Author(s) -
Janusz Surżykiewicz
Publication year - 2019
Publication title -
teologia i moralność
Language(s) - Polish
Resource type - Journals
eISSN - 2450-4602
pISSN - 1898-2964
DOI - 10.14746/tim.2019.25.1.9
Subject(s) - theology , philosophy
Religijne i duchowe możliwości uzyskania uzdrowienia spotykają się współcześnie w zachodnich społeczeństwach ze wzrastającym zainteresowaniem, a w medycynie i w psychoterapii zyskują nawet coraz większe uznanie jako cenione zasoby we wspomaganiu leczenia. Jednocześnie jednak obserwuje się u wiernych malejące pragnienie korzystania z Sakramentu Chorych. Stwierdza się nawet, że to właśnie ten sakrament całościowego uzdrowienia jest jedną z najbardziej zaniedbywanych praktyk sakramentalnych.Praktyka szafarzowania Sakramentem Chorych ukazuje, że dotyczy to najczęściej poważnych, groźnych, czy też granicznych sytuacji końca życia. Z praktyczno-teologicznego punktu widzenia rodzi się pytanie, czy to nie zbyt jednostronne wyakcentowanie soteriologiczno-eschatologicznego wymiaru sakramentu chorych, przy jednoczesnym zaniedbaniu jego terapeutyczno-leczniczego znaczenia, nie odzwierciedla zaistniałego stanu rzeczy. Dodatkowo strukturalne uwarunkowania, zwłaszcza trudny dostęp do kapłana, zła sytuacja kadrowa, przyczynia się do tego, że zarówno osobiste życzenie korzystania z sakramentu, jak i jego proaktywne posługiwanie we wspólnotach parafialnych i szpitalach nie są wystarczająco wspierane.Bazując na tych założeniach przebadano opinie wiernych z Bawarii (N = 402 osób) podejmując próbę porównania ich subiektywnego postrzegania w konfrontacji do teologicznej wykładni. Podjęte porównanie stanowisk ma za cel wskazanie odpowiednich mechanizmów wyjaśniających, pozwalających na ustalenie możliwych implikacji duszpasterskich.Wyniki badania pokazują, że wierzący jak najbardziej odwołują się do różnych praktyk religijnych w sytuacji choroby, ale tylko nie liczne osoby proszą o Sakrament Chorych. Wierni są zaznajomieni z obecnym teologicznym rozumieniem Sakramentu, dostrzegają jego efekt leczniczy i potrafią krytycznie je odgraniczyć od jego pierwotnego ujęcia jako sakramentu dla umierających. Brakuje jednak osobistej motywacji do postrzegania Sakramentu jako ważnej opcji uzdrawiania obok wszelkich innych praktyk i możliwości w poszukiwaniu uzdrowienia.Jednym z możliwych wyjaśnień może być to, że wierzący, pomimo pozytywnego podejścia do wymowy sakramentu na poziomie poznawczym, emocjonalnie postrzegają sakrament w jego wcześniejszym tradycyjnym znaczeniu jako sakramentu pożegnania i „ostatnich obrzędów” z pewną dozą emocjonalnego lęku i niechęci. Wymaga to nie tylko zmiany poglądów wiernych, ale także potrzeby przekazania im „nowej” praktyki posługiwania sakramentu w duszpasterstwie, która będzie nie tylko przekazywała abstrakcyjną wiedzę na jego temat, ale także ukształtuje nowe podejście poznawczo-emocjonalne wiernych i wytworzy swoisty nawyk. Duszpasterstwo potrzebuje nowych sposobów celebrowania Sakramentu Chorych, aby bezpośrednio dotykało człowieka, wzmacniało i pocieszało go, w jego doświadczeniu i zatroskaniu.W konsekwencji zachodzi zapotrzebowanie, aby w teologii pastoralnej podjąć pogłębioną refleksję nad tym, jak uzyskać pozytywne uwrażliwienie i zaufanie do sakramentu Namaszczenia Chorych i umożliwić jego bardziej przeżyciowe rozumienie.