Odpowiedzialność uczelni za kształtowanie postaw obywatelskich studentów

Zasadniczym zagadnieniem artykułu jest kwestia odpowiedzialności uczelni za kształtowanie postaw obywatelskich studenta. Wydaje się, że takie zadanie jest skutkiem ubocznym czy też jednym z pozapoznawczych celów działalności kształcącej (edukacyjnej) uczelni: nie tylko merytorycznie przygotowuje do przyszłego zawodu, lecz także zakłada, skoro jej absolwenci będą pełnili różne funkcje w życiu społecznym, politycznym, to powinni uzyskać pewien kapitał intelektualny, który pozwoli im je realizować. W tekście skupiam się na pokazaniu różnych założeń warunkujących rozumienie wiedzy oraz ram instytucjonalnych, w jakich nauka i edukacja funkcjonują w pluralistycznym społeczeństwie. Omawiam więc: (1) aspekt ontologiczny, czyli kto jest podmiotem odpowiedzialności, (2) aspekt epistemologiczny, czyli kwestię wyróżnionej pozycji uczonych w stosunku do pozostałych członków społeczności, (3) aspekt aksjologiczny, czyli pluralizm aksjologiczny współczesnych społeczeństw, (4) w kontekście fenomenu postprawdy, jako zjawiska zagrażającego racjonalnym postawom obywateli, oraz (5) przemian zachodzących w obszarze wzorców uprawiania nauki: od „republiki uczonych” do „nauki dobrze uporządkowanej”, (6) pozycję ekspertów w kontekście kategorii reprezentacji różnych opcji aksjologicznych przy okazji prezentacji wiedzy dla obywateli w ramach instytucji społeczno-politycznych społeczeństwa opartego na wiedzy, a także formułuję ostateczne konkluzje dotyczące zasadności wysuniętej hipotezy, że uczelnia jest odpowiedzialna za kształtowanie postaw obywatelskich studentów.