Znaczenie monopolizacji w postkeynesowskich teoriach cenotwórstwa

Artykuł jest teoretyczną podstawą empirycznych analiz cen prowadzonych zgodnie z ekonomią postkeynesowską. Postkeynesiści, ze względu na krytyczny realizm jako metodologiczną podstawę ekonomii postkeynesowskiej, wyróżniają trzy teorie ustalania ceny przez przedsiębiorstwa – ceny administrowane (administered proces), cenotwórstwo oparte na kosztach normalnych (normal cost prices) i cenotwórstwo oparte na narzucie (mark up prices). Szczególną uwagę w artykule poświęcono tym elementom wymienionych teorii, które wskazują na stopnień koncentracji działalności jako czynnik istotny przy ustalaniu ceny. Przeprowadzona analiza wskazuje na niewielkie znaczenie stopnia koncentracji w postkeynesowskich teoriach ustalania ceny. Jedynie w teorii cenotwórstwa opartego na narzucie, którego początek dały prace Michała Kaleckiego, stopień koncentracji ma znaczenie explicite. W teorii cenotwórstwa opartego na kosztach normalnych stopień koncentracji ma wpływ jedynie na marżę zysku, a w teorii cen administrowanych nie ma takiej jednoznacznej relacji. Stopień monopolizacji nie wpływa na zmienność cen według żadnej z analizowanych teorii. Zaznaczyć także należy, że w postkeynesowskich doktrynach ustalania ceny, kluczowe znaczenie odgrywa zmienna reprezentująca stronę podażową, tj. koszty produkcji. Powodem zmian cen są zmiany kosztów lub zmiany strategii przedsiębiorstwa, a nie zmiany popytu.