Kogo „uleczy” Krajowy Ośrodek Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym?

Problematyka prawnej reakcji wobec sprawców przestępstw seksualnych jest obecna w dyskursie społecznym i naukowym od dłuższego czasu. Pomimo druzgocącej krytyki, jaka spadała na polskiego ustawodawcę po uchwalaniu kolejnych regulacji dotyczących zwalczania przestępstw seksualnych, prezydent podpisał ustawę o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób. Instytucje prawne przewidziane przez ten akt prawny wpisują się w rozwiązania nazywane zbiorczo Prawem o postępowaniu ze szczególnie niebezpiecznymi sprawcami przemocy seksualnej (ang. Sexually Violent Predator (SVP) Legislation). O ile sama idea takich regulacji nie jest oceniana jednoznacznie negatywnie, o tyle istotnym problemem, który może pojawić się w Polsce na gruncie realizowania zapisów tej ustawy, jest brak stosowania w polskiej praktyce penitencjarnej i sądowo-psychiatrycznej nowoczesnych narzędzi oceny ryzyka recydywy. Z tego względu musi budzić wątpliwości kwalifikowanie sprawców przestępstw jako osób stwarzających zagrożenie, szczególnie zważywszy na znaczny zakres planowanej ingerencji w prawa i wolności obywatelskie tych osób. W artykule przedstawiono podstawowe założenia regulacji SVP, jak również podstawowe informacje dotyczące oceny ryzyka recydywy wśród przestępców seksualnych. Wskazane kwestie teoretyczne zestawiono następnie z polskimi rozwiązaniami, a także z polską praktyką dokonywania oceny ryzyka recydywy.