Ποιοτική ανάλυση λαθών μαθητών Δ΄ - ΣΤ΄ δημοτικού σε ορθογραφικά έργα υπαγόρευσης και ελεύθερης γραφής

Η παρούσα μελέτη μέσα από την ποιοτική ανάλυση των λαθών μαθητών Δ΄ - ΣΤ΄ δημοτικού σε κείμενα καθ’ υπαγόρευση και κείμενα ελεύθερης γραφής, διερευνά τους μηχανισμούς που ενεργοποιούνται στα δύο είδη των ορθογραφικών έργων και τις επιρροές στις επιδόσεις των μαθητών και ειδικά αυτών με μαθησιακές δυσκολίες στην ορθογραφία. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα εξετάζει το στάδιο ανάπτυξης της ορθογραφικής δεξιότητας μαθητών δημοτικού τετάρτης, πέμπτης και έκτης τάξης, αξιολογώντας την ορθογραφημένη γραφή 89 μαθητών, 22 με υψηλή σχολική επίδοση και 67 με μαθησιακές δυσκολίες σε μία δοκιμασία γραφής κειμένου καθ’ υπαγόρευση και δύο ελεύθερης γραφής. Αναλύοντας ποιοτικά τα λάθη σε αντίστοιχες κατηγορίες που αφορούν τη φωνολογική, μορφολογική και την οπτικο-ορθογραφική επίγνωση, καθώς και τη χρήση των συμβάσεων του γραπτού λόγου, διαπιστώνεται ο βαθμός εξέλιξης στον οποίο βρίσκονται οι συγκεκριμένες ομάδες των μαθητών και παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες για τις γνωστικές τους διεργασίες και τις ατομικές τους ανάγκες. Τα αποτελέσματα της μελέτης αναδεικνύουν ότι η ορθογραφημένη γραφή των δύο ομάδων των μαθητών επηρεάζεται διαφορετικά ανάλογα με το είδος του ορθογραφικού έργου σε κάποια είδη λαθών, ενώ σε κάποια άλλα όχι. Επίσης, καταδεικνύουν πολύ καλή ορθογραφική ικανότητα των μαθητών με υψηλή σχολική επίδοση και καλύτερες δεξιότητες φωνολογικής και μορφοσυντακτικής επεξεργασίας, αλλά και περισσότερο εμπλουτισμένες οπτικό-ορθογραφικές αναπαραστάσεις. Με βάση αυτά τα ευρήματα η εργασία πραγματεύεται το στάδιο ανάπτυξης της ορθογραφικής δεξιότητας στις δύο ομάδες των μαθητών, τους γλωσσικούς παράγοντες που επηρέασαν καθοριστικά την ορθογραφική τους επίδοση, το βαθμό δυσκολίας του κάθε ορθογραφικού έργου ανάλογα με τους μηχανισμούς που ενεργοποιούνται και τον διαφορετικό ρυθμό ανάπτυξης της ορθογραφικής ικανότητας των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες.