Ο ρόλος των παρατηρητών στα επεισόδια σχολικού εκφοβισμού - Προτάσεις παρέμβασης

Ο σχολικός εκφοβισμός αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο που έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα εκφοβιστικά επεισόδια εκδηλώνονται μέσα από κάθε μορφή, άμεση ή έμμεση, σωματικής και λεκτικής βίας. Κατά βάση, στα επεισόδια εκφοβισμού είναι παρόντες οι θύτες που ασκούν εκφοβισμό, τα θύματα που τον δέχονται και οι παρατηρητές ως μάρτυρες των εκφοβιστικών επεισοδίων. Στo παρόν κεφάλαιο θα διερευνηθεί ο ρόλος που διαδραματίζουν οι παρατηρητές στα εκφοβιστικά επεισόδια. Οι παρατηρητές ως μάρτυρες, συχνά, ενισχύουν τη συμπεριφορά του θύτη, άλλες φορές υπερασπίζονται το θύμα ή παρακολουθούν με αδιαφορία. Διεθνείς έρευνες έχουν δείξει ότι, σε κάθε περίπτωση, οι παρατηρητές μπορούν να επηρεάσουν την έκβαση του επεισοδίου εκφοβισμού. Η ψυχική, κοινωνικοσυναισθηματική και κοινωνικογνωστική κατάσταση των παρατηρητών επηρεάζει το χαρακτήρα των αντιδράσεών τους όταν καθίστανται μάρτυρες τέτοιων επεισοδίων. Συχνά, τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνουν οι παρατηρητές κατά τη διάρκεια ενός εκφοβιστικού συμβάντος αλλά και μετά από αυτό, τους οδηγούν σε υιοθέτηση ρόλου υπερασπιστών των θυτών ή παθητικών αποδεκτών του περιστατικού εκφοβισμού. Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις, οι παρατηρητές λειτουργούν ως ασπίδα προστασίας του αδύναμου και απροστάτευτου θύματος. Η οικογένεια, το προσωπικό των σχολικών μονάδων, καθώς και το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό που έχει πρόσβαση σε αυτές και τη δυνατότητα συνεργασίας με τους εκπαιδευτικούς, μπορεί να παρέχει πλήρη και συνεχή ενημέρωση στους μαθητές και να επηρεάσει τις αντιλήψεις και την παρεμβατική συμπεριφορά των μαθητών-παρατηρητών.