Ανοσοϊστοχημική μελέτη έκφρασης πρωτεϊνών που σχετίζονται με την υποξία των όγκων στον καρκίνο του προστάτη

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος καρκίνος στους άντρες και μάλιστα στη μαύρη φυλή, όπου ενδημεί, είναι ο συχνότερος καρκίνος στον άνθρωπο. Ένας στους 6 άνδρες θα εμφανίσουν καρκίνο του προστάτη στη ζωή τους, με μια νέα διάγνωση κάθε 15 λεπτά. Η πιθανότητα εμφάνισης αυξάνεται με την ηλικία ξεκινώντας από τα 40 έτη. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων έχει μακρά πορεία εξέλιξης με τη θεραπεία, ενώ η συχνότητα θανάτου παρουσιάζει προοδευτική μείωση. Αυτό συμβαίνει λόγω της α) πρόωρης ανίχνευσης του με την ευρεία διάδοση του PSA, β) της γενικά βραδείας εξέλιξης του στις μεγαλύτερες ηλικίες, που είναι συχνότερος και γ) λόγω των νεότερων φαρμακευτικών θεραπειών, που χρησιμοποιούνται τα τελευταία 4 χρόνια. Οι μισοί περίπου εντοπισμένοι καρκίνοι προστάτη θα θεραπευθούν στη φάση της εντοπισμένης νόσου. Οι άλλοι μισοί θα παρουσιάσουν εξέλιξη, συνήθως με την εμφάνιση μεταστάσεων. Ο κύριος μεσολαβητής των βιολογικών δράσεων, που συμβαίνουν σε διάφορες καταστάσεις ιστικής υποξίας με σκοπό την αντιρρόπηση της και τη διατήρηση της επιβίωσης και λειτουργίας των κυττάρων, τόσο των φυσιολογικών όσο και των καρκινικών, είναι o επαγόμενος από την υποξία παράγοντας (Hypoxia Inducible Factor, HIF). Ο HIF λοιπόν είναι ένας κομβικός μεταγραφικός παράγοντας, που ενεργοποιείται από την υποξία. Τα γονίδια HIF1A, EPAS1 και HIF3A, που εκφράζουν τους τρείς HIF παράγοντες, τους HIF-1, HIF-2 και HIF-3 αντίστοιχα. Οι παράγοντες HIF με διάφορους μηχανισμούς επιδρούν επί διαφόρων γονιδίων στόχων που προάγουν τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, αθανατοποίηση και επιβίωση, την αγγειογένεση, τον μεταβολικό επαναπρογραμματισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων, την μετάπτωση από την επιθηλιακή στην μεσεγχυματική κατάσταση και τη διήθηση και μετάσταση των καρκινικών κυττάρων. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι Η με τη χρήση ανοσοϊστοχημείας εκτίμηση της έκφρασης των παραγόντων HIF-1α και HIF-2α, αλλά και των οξυγονοεξαρτώμενων ρυθμιστικών τους πρωτεϊνών PHD1, PHD2 και PHD3 και FIH στον ΚΠ. Η σύγκριση της έκφρασης τους σε καρκινικό ιστό και στον παρακείμενο μικροσκοπικά μη καρκινικό ιστό του ίδιου παρασκευάσματος ριζικής προστατεκτομής. Η συσχέτιση του βαθμού της έκφραση τους με κλινικοπαθολογοανατομικά στοιχεία του ασθενούς και της νόσου. Η μελλοντική εφαρμογή στη μελέτη βιοδεικτών και φαρμακοθεραπειών για τον ΚΠ. Η βαθμονόμηση της συνολικής έξφρασης για κάθε παράγοντα, χαρακτηρίζουμε την ένταση χρώσης με σκορ από 0-4 και το ποσοστό χρώσης από 1-4, τα προσθέτουμε και έτσι βγάζουμε ένα σκορ ανά παράγοντα για καρκινικό και μη ιστό. Στη συνέχεια αφαιρούμε το σκορ του παρακείμενου μικροσκοπικά φυσιολογικού ιστού από του καρκινικού και το αποτέλεσμα το ονομάσαμε βιολογική σημασία του κάθε παράγοντα σε συγκεκριμένο ασθενή. Στατιστικά σημαντική διαφορά με θετικό πρόσημο (δηλαδή μεγαλύτερη έκφραση στον καρκινικό ιστό) υπάρχει μεταξύ καρκινικού και μη ιστού για τον HIF-2a και την PHD2. Αυτό σημαίνει υπερέκφραση των δύο παραγόντων στον καρκινικό ιστό. Υπάρχει στατιστικά σημαντική συσχέτιση της υπερέκφρασης της HIF-2a με το Gleason score και το ISUP grade.Υπάρχει συσχέτιση με μεγαλύτερα Gleason score στην ομάδα της υπερέκφρασης. Μόνο για τον HIF-2a υπάρχει συσχέτιση της υπερέκφρασης με τα υψηλότερα Gleason score. Με στόχο την αξιόπιστη εκτίμηση της έκφρασης των υπό διερεύνηση πρωτεϊνών με την ανοσοϊστοχημεία, ο προσδιορισμός της έκφρασης τους πραγματοποιήθηκε τόσο σε καρκινικό και όσο και παρακείμενο μικροσκοπικά φυσιολογικό ιστό του κάθε δείγματος, ώστε να συγκριθεί η αληθινή διαφορά έκφρασης σε κάθε ασθενή. Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο αξιοπιστίας της μελέτης. Κύρια συμπεράσματα της μελέτης είναι:-ο παράγοντας HIF-2a υπερεκφράζεται στο 52% στον καρκινικό ιστό των ασθενών με ΚΠ. Παίζει σημαντικότερο ρόλο στην δημιουργία, επιβίωση και εξέλιξη του όγκου.-η υπερέκφραση του HIF-2α συσχετίζεται σημαντικά με το βαθμό κακοήθειας της νόσου, όπως εκφράζεται με το Gleason score και το ISUP grade του ΚΠ.-η μεθοδολογία της μελέτης είναι πρωτότυπη. -ο συγκριτικός έλεγχος της έκφρασης των υπό μελέτη πρωτεϊνών στη καρκινική περιοχή του αδένα σε σχέση με την παρακείμενη μη καρκινική επέτρεψε την εξισορρόπηση των γενετικών διαφορών μεταξύ διαφορετικών ασθενών με ΚΠ και έτσι την αντικειμενικότερη σύγκριση.-ο HIF-1a φάνηκε να εκφράζεται λιγότερο στον καρκινικό σε σχέση με τον μη καρκινικό ιστό σε αντίθεση με παλαιότερες δημοσιεύσεις-υπήρχαν διάφορες συσχετίσεις των πρωτεϊνών μεταξύ τους. π.χ οι PHD1, PHD2 και PHD3 συσχετίζονταν η μία με την άλλη στην έκφραση τους.