Marine aggregates deposits in Greece

Η παρούσα διδακτορική διατριβή με τίτλο «Υποθαλάσσιες αποθέσεις (offshore placers) αδρανών υλικών στην Ελλάδα: ιζηματολογική – ορυκτολογική & γεωχημική μελέτη ─ Δυνατότητες αξιοποίησης τους» έχει ως αντικείμενο τη συστηματική διερεύνηση του δυναμικού των πιθανών Υποθαλάσσιων Κοιτασμάτων Αδρανών Υλικών (ΥΚΑΥ) στην Ελλάδα, σε σχέση με τη βιομηχανική χρήση των πρώτων, αυτών, υλών. Η παρούσα διατριβή επικεντρώνεται στην έρευνα σύγχρονων υπεράκτιων ιζημάτων στην ελληνική υφαλοκρηπίδα εξετάζοντας τα ιζηματολογικά, ορυκτολογικά και γεωχημικά χαρακτηριστικά τους, δίνοντας έμφαση στην έρευνα χαλαζιακής άμμου. Οι, υπο μελέτη, υπεράκτιες περιοχές προτεραιοποιούνται ως πιθανές θέσεις ΥΚΑΥ βάσει των ποιοτικών χαρακτηριστικών των ιζημάτων καθώς και βασικών περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών τους. Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της παρούσας διατριβής, μελετήθηκαν τέσσερις υπεράκτιες περιοχές στην ελληνική υφαλοκρηπίδα σαν πιθανές θέσεις ΥΚΑΥ, οι οποίες βρίσκονται στη ΝΑ ν. Εύβοια, στη ΒΔ ν. Κρήτη, στη νότια και ανατολική ν. Λέσβο και στη ΒΑ ν. Ρόδο. Εν συνεχεία, μελετήθηκε υλικό από επιλεγμένες παράκτιες περιοχές, οι οποίες βρίσκονται στην κεντρική/ανατολική ν. Εύβοια, στη δυτική ν. Κρήτη, στη βόρεια και ανατολική Πελοπόνησο, στη ν. Μήλο, στη ν. Σάμο και στη ν. Κεφαλονιά, ώστε να προσδιοριστεί η δυνατότητα για περαιτέρω υπεράκτια έρευνα. Επιπλέον, μελετήθηκαν βιομηχανικά δείγματα ως υλικά για σύγκριση και αξιολόγηση των υπο μελέτη ιζημάτων. Ο βαθμός καταλληλότητας των υπο μελέτη ιζημάτων ως αδρανή σκυροδέματος προσδιορίστηκε, επιπροσθέτως, από εξειδικευμένες τεχνικές δοκιμές.Για την επιτευξη των ως άνω στόχων, συλλέχθηκαν επιφανειακά υπεράκτια και παράκτια ιζήματα, καθώς και υπεράκτιοι πυρήνες βαρύτητας. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ιζημάτων προσδιορίστηκαν σύμφωνα με: την κοκκομετρία τους καθώς και των στατιστικών κοκκομετρικών παραμέτρων της, την πυκνότητα, την ορυκτολογία με στερεσκοπία, XRD και SEM/EDS, τη γεωχημεία με τη μέθοδο XRF, των χλωρϊόντων και του ανθρακικού ασβεστίου. Χρησιμοποιήθηκαν οι τεχνικές δοκιμές του ισοδύναμου άμμου και μπλε του μεθυλενίου, ώστε να προσδιοριστεί η καταλληλότητα των προτεινόμενων υλικών ως αδρανή σκυροδέματος. Τέλος, στις προτεινόμενες περιοχές εφαρμόστηκαν περιβαλλοντικοί χωρικοί περιορισμοί που αφορούν στις ζώνες Natura του είδους Posidonia oceanica, στο closure depth καθώς και στις κατάλληλες αποστάσεις από την ακτογραμμή. Η πιο υποσχόμενη υπεράκτια περιοχή βρίσκεται στη ΝΑ ν. Εύβοια, η οποία προτείνεται πως φιλοξενεί ΥΚΑΥ που εκτείνονται σε 2,03 km2 μέχρι την ισοβαθή των 50 m. Η επόμενη πιο ελπιδοφόρα περιοχή βρίσκεται στη ΒΔ ν. Κρήτη, στον κόλπο της Κισσάμου, η οποία προτείνεται πως φιλοξενεί ΥΚΑΥ που εκτείνεται σε 4,85 km2 μέχρι την ισοβαθή των 50 m. Είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείται μια ολοκληρωμένη μελέτη βασισμένη σε ποιοτικά και περιβαλλοντικά κριτήρια και αφορά ΥΚΑΥ στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Τα προτεινόμενα ΥΚΑΥ συμβάλλουν στην Εθνική Πολιτική για τον στρατηγικό σχεδιασμό και την εκμετάλλευση των Ορυκτών Πρώτων Υλών. Ωστόσο, για την τελική οριοθέτηση και εκμετάλλευση των προτεινόμενων ΥΚΑΥ, θα πρέπει να εξεταστούν τα ποσοτικά τους χαρακτηριστικά (ωκεανογραφική μελέτη) καθώς και να ληφθεί υπόψη ο τοπικός χωροτακτικός σχεδιασμός, ώστε να καλύπονται οι πυλώνες της βιώσιμής ανάπτυξης.