Η αντιμετώπιση του οικονομικού εγκλήματος από την τελωνειακή υπηρεσία στη σύγχρονη Ελλάδα

Στην παρούσα διατριβή επιχειρείται η θεωρητική και εμπειρική διερεύνηση του ζητήματος της αντιμετώπισης του οικονομικού εγκλήματος, με εστίαση στον σημαντικό προσδιοριστικό παράγοντα, ο οποίος συνίσταται στη διαδικασία των τελωνειακών ελέγχων. Η Ελληνική Τελωνειακή Υπηρεσία αποτελεί μία από τις αρχαιότερες και σημαντικότερες υπηρεσίες του Ελληνικού Κράτους. Ο έλεγχος που διενεργείται από τις Τελωνειακές αρχές έχει διττό ρόλο: διασφαλίζει την προστασία των δημοσιονομικών συμφερόντων της χώρας και τη δημόσια υγεία, και συμβάλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και του οργανωμένου εγκλήματος. Το μέγεθος της μη τελωνειακής συμμόρφωσης των συναλλασσόμενων (ιδιώτες και επιχειρήσεις), σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυριακά περίοδο για την Ελληνική οικονομία, καθώς και η συμβολή της Τελωνειακής Υπηρεσίας στην πάταξη του λαθρεμπορίου, με η σωστή εκπαίδευση των ελεγκτών, συνθέτουν το ερευνητικό πρόβλημα που πραγματεύεται η συγκεκριμένη μελέτη. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης, είναι η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της διενέργειας των τελωνειακών ελέγχων και της πάταξης του οικονομικού εγκλήματος, μελετώντας τις μορφές του οικονομικού εγκλήματος και ερευνώντας – παρουσιάζοντας όλα τα είδη των τελωνειακών ελέγχων. Πρωτίστως γίνεται μία θεωρητική αποτύπωση των ειδών των τελωνειακών ελέγχων, στη συνέχεια μέσω της εμπειρίας, και με τη πρωτογενή έρευνα, μελετάται η αποτελεσματικότητα των τελωνειακών ελέγχων σε συνάρτηση με τα πληροφοριακά συστήματα, τη συνεργασία και επικοινωνία με άλλες υπηρεσίες, την ανάλυση κινδύνου, τη διάθεση τεχνικών μέσων διενέργειας ελέγχου, καθώς και της εφαρμογής συγκεκριμένων μέσων και μεθόδων πάταξης των οικονομικών εγκλημάτων. Περαιτέρω, η διεξαγωγή της επιστημονικής έρευνας και η ανάλυση των αποτελεσμάτων της, βάση των τιθέμενων διερευνητικών ερωτημάτων, συντέλεσε στην εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για τα κριτήρια επιλογής των συναλλασσόμενων που θα ελεγχθούν, τα οποία κρίνεται σκόπιμο ότι θα πρέπει να εφαρμοστούν στα πλαίσια της καλύτερης αποδοτικότητας των τελωνειακών ελέγχων. Τέλος, τα αποτελέσματα της μελέτης επιβεβαίωσαν σε μεγάλο βαθμό, το σημαντικό έργο των τελωνειακών ελεγκτών και το ρόλο που διαδραματίζουν οι τελωνειακοί έλεγχοι στην πάταξη του οικονομικού εγκλήματος. Αποτυπώνεται η γενικότερα συνεισφορά της διατριβής στο ειδικότερο επιστημονικό πεδίο και στον μετριασμό του παρατηρούμενου ερευνητικού κενού, οι περιορισμοί στους οποίους υπόκειται, ενώ παράλληλα διατυπώνονται προτάσεις και για περαιτέρω έρευνα και αποτελεσματική εφαρμογή των κύριων συνιστωσών της.