Η ανθρωπολογία της Νεκρωσίμου Ακολουθίας

Ἡ διδακτορική αὐτή διατριβή μέσα ἀπό μιά ἀναδρομὴ στούς ὕμνους, στίς εὐχές, στά κοντάκια καί στά ἀναγνώσματα τῆς Νεκρωσίμου Ἀκολουθίας καταγράφει ὅλη τήν πορεία τοῦ ἀνθρώπου ἐπάνω στήν γῆ, ἀπό τήν στιγμὴ τῆς δημιουργίας του μέχρι τόν θάνατό του. Μέ τήν ἀκολουθία αὐτή ἡ Ἐκκλησία συνοδεύει τά μέλη της κατά τήν ἔξοδό τους ἀπό τήν ἐπίγεια ζωή, χαρακτηρίζεται δέ ὡς «μυστήριον ἐπί τῶν ἱερῶς κεκοιμημένων». Τό περιεχόμενό της ἀναφέρεται στήν «ἐκ τοῦ μή ὄντος» ὑπό τοῦ Θεοῦ δημιουργία τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου, στήν τοποθέτησή του στόν Παράδεισο, στίς δόλιες ἐνέργειες τοῦ διαβόλου, στήν παρακοή καί στήν πτώση, στήν ἔξοδό του ἀπό τόν Παράδεισο καί στήν ἀγαπητική καί φιλάνθρωπη προσπάθεια ἐπαναφορᾶς του ἀπό τόν Κύριο στήν πρότερη προπτωτική κατάσταση. Σ’ ὅλη τήν ἀκολουθία τονίζεται ἡ ματαιότητα τοῦ κόσμου, τό σύντομο καί τό ἐφήμερο τῆς ζωῆς, γίνεται ἀναφορά στά τῆς Κολάσεως καί τοῦ Παραδείσου, ἐνῶ ἔκδηλη εἶναι ἡ πίστη γιά τήν ἀνάσταση τῶν κεκοιμημένων. Ἡ ἀνθρώπινη φύση κτίστηκε ἀπό τόν Θεό καί εἶναι προικισμένη μέ τίς ἰδιότητες τοῦ «κατ’ εἰκόνα» καί «καθ’ ὁμοίωσιν» τοῦ Δημιουργοῦ της. Σκοπός καί στόχος τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπινου πλάσματος εἶναι ἡ ἐκ μέρους του ἐπίτευξη τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἁγιότητας, δηλαδή τῆς θέωσής του. Κάνοντας ὁ ἄνθρωπος καλή χρήση τῶν πνευματικῶν δωρεῶν καί τῶν δυνάμεων πού τοῦ χάρισε ὁ Θεός, καλεῖται ἀπό τή φυσική ἁγνότητα καί τήν ἠθική καθαρότητα πού βρίσκονται στό «κατ’ εἰκόνα», νά φτάσει στήν τελειότητα τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἁγιότητας. Ὁ Θεός ἔδωσε τά πάντα γιά νά μπορεῖ τό πλάσμα Του νά βρίσκεται σέ συνεχῆ κοινωνία μαζί Του. Καί ὅταν μέ τίς δόλιες ἐνέργειες τοῦ Σατανᾶ παρασύρθηκε καί παράκουσε τίς ἐντολές Του καί ἀμαυρώθηκε τό «κατ’ εἰκόνα», μέ ἀποτέλεσμα νά χάσει καί τό «καθ’ ὁμοίωσιν», τότε πάλι ὁ φιλεύσπλαχνος Θεός, ἐκδηλώνοντας τήν ὕψιστή Του ἀγάπη, ἔστειλε τόν Υἱό Του γιά νά τόν σώσει. Ἡ σάρκωση τοῦ Κυρίου καί ἡ Ἀνάστασή Του ἔφεραν γιά πάντα το τέλος τοῦ θανάτου. Γιά τούς συνταφέντες διά τῆς βαπτίσεως μετά τοῦ Χριστοῦ χριστιανούς, ὁ θάνατος δέν εἶναι τό τέρμα τῆς ὕπαρξης τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι «κοίμηση», εἶναι προσωρινός καί ἡ διάρκειά του εἶναι ὡς τήν Δευτέρα Παρουσία. Τό ἀνθρωπολογικό μήνυμα τῆς Νεκρωσίμου Ἀκολουθίας, ἀπό τήν πρώτη στιγμή καί σέ ὁποιασδήποτε μορφή της, εἶναι πάντα τό ἴδιο. Ὅτι ὁ θάνατος δέν ὑπάρχει. Ἔχει καταργηθεῖ τελείως. Φρόντισε γι’ αὐτό Αὐτός, πού ἡ ἀγάπη Του γιά τό δημιούργημά Του δέν Τοῦ ἐπιτρέπει νά τό ἀφανίσει. Ὁ θάνατος καταργήθηκε μέ τόν θάνατό Του, καί μετά ἀπ’ αὐτόν ὅλοι οἱ εἰς τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας εὑρισκόμενοι θά γίνουν μία μέρα πολιστές τῆς Οὐρανίου Βασιλείας. Ἡ συνεχής λύπη καί ὁ θρῆνος δέν ἁρμόζουν καί δέν ἐπιφέρουν κάποια ἀλλαγή κατάστασης στόν νεκρό, ἀλλά οὔτε καί στούς συγγενεῖς. Ἡ σκέψη καί μόνο ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι δίπλα στόν Θεό ἀποτελεῖ μία ἀλήθεια, προσφέρει δέ μεγάλη παραμυθία στούς οἰκείους του. Ἡ φύση καί ὁ προσανατολισμός τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἐσχατολογικός. Στοχεύει στό σύνολό της νά ὁδηγήσει τόν ἄνθρωπο μέσα ἀπό τή ζωή καί τό θάνατο, στήν ἀνάσταση καί τήν αἰωνιότητα, στήν ὄγδοη ἡμέρα, στήν ἀνέσπερη ἡμέρα τῆς Βασιλείας, στήν ζωή τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ἀπό τό ἐδῶ εἰς τό ἐκεῖ. Ἀρραβωνίζεται ὁ ἄνθρωπος ἐδῶ, γιά νά τελέσει τούς γάμους του ἐκεῖ.