Παιδαγωγική αξιοποίηση της διερευνητικής δραματοποίησης σε μουσειακό περιβάλλον από παιδιά σχολικής ηλικίας

Η παρούσα διδακτορική διατριβή έχει ως σκοπό να διερευνήσει και να αξιολογήσει τη διερευνητική δραματοποίηση (Παπαδόπουλος, 2004) ως παιδαγωγική μέθοδο στο μουσειακό περιβάλλον. H διερευνητική δραματοποίηση φέρει πέντε στάδια ανάπτυξης (Παπαδόπουλος, 2007, 2010). Αξιοποιεί στοιχεία θεατρικής διερεύνησης και τεχνικές δραματοποίησης (Baldwin, 2012; Heathcote & Bolton, 1995; Neelands & Goode, 2015). Η αποτελεσματικότητά της αξιολογείται ως προς την επίτευξη της διευρυμένης μουσειακής μάθησης μέσω του εννοιακού πλαισίου «Γενικά Αποτελέσματα Μάθησης» (Dodd & Jones, 2009; Hooper-Greenhill, 2007) κατά την εφαρμογή του Μουσειοπαιδαγωγικού Μοντέλου Διερευνητικής Δραματοποίησης. Το μοντέλο σχεδιάστηκε για τις ανάγκες της παρούσας έρευνας και εφαρμόστηκε σε μουσειοπαιδαγωγικές παρεμβάσεις με συμμετέχοντες μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η διατριβή αποτελείται από δύο μέρη. Στο θεωρητικό γίνεται βιβλιογραφική ανασκόπηση της Παιδαγωγικής του Θεάτρου, της Μουσειοπαιδαγωγικής και του τρόπου συνάντησης της θεατρικής με τη μουσειακή αφήγηση. Στο εμπειρικό μέρος οριοθετούνται ο σκοπός, τα ερευνητικά ερωτήματα, η ερευνητική μέθοδος, ο σχεδιασμός και η διεξαγωγή της ερευνητικής διαδικασίας. Η έρευνα είναι ποιοτική. Το μουσειακό περιβάλλον ως περιβάλλον μάθησης διερευνήθηκε με μεθοδολογικά εργαλεία της Συμμετοχικής Παρατήρησης (Participant Observation). Οι ερευνητικές παρεμβάσεις σχεδιάστηκαν, εφαρμόστηκαν, επανασχεδιάστηκαν και αξιολογήθηκαν σε τρεις επάλληλους ερευνητικούς κύκλους, όπως προτείνεται στην Έρευνα-Δράση (Action Re-search). Η συλλογή, ανάλυση και ερμηνεία των ποιοτικών δεδομένων έγινε με βάση την ενδεδειγμένη σύγχρονη βιβλιογραφία (Babbie, 2011; Creswell, 2016; McNiff & Whitehead, 2010). Από την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων προέκυψε ότι το υπό διερεύνηση μουσειακό περιβάλλον λειτουργεί τόσο ως περιβάλλον διερευνητικής μάθησης όσο και ως περιβάλλον με στοιχεία παραστατικής τέλεσης ώστε να μπορεί να αξιοποιηθεί για διερευνητικές θεατροπαιδαγωγικές παρεμβάσεις. Επίσης, διαπιστώθηκε η αποτελεσματικότητα του Μουσειοπαιδαγωγικού Μοντέλου Διερευνητικής Δραματοποίησης στη μουσειακή μάθηση, αναδεικνύοντας τη δυνατότητα παιδαγωγικής αξιοποίησης της διερευνητικής δραματοποίησης στο μουσείο και τη δημιουργία ενός ενεργητικού περιβάλλοντος μάθησης, όπου οι μαθητές βιώνουν το μουσείο μέσω μιας δυναμικής διαδικασίας αλληλεπίδρασης, με κοινωνικό και πολιτισμικό χαρακτήρα.