Εφαρμογές γλωσσικής τεχνολογίας στα ελληνικά για την αναγνώριση προτύπων μάθησης και συμπεριφοράς στις δυνητικές κοινότητες μάθησης

Η επιθετική συμπεριφορά έχει εξελιχθεί σε ένα μείζον κοινωνικό πρόβλημα που αφορά και ευαίσθητες ομάδες, όπως είναι τα παιδιά και οι νέοι. Εκδηλώνεται κυρίως με δύο διαφορετικούς τύπους: την επιθετικότητα "προς τον άλλο" και την επιθετικότητα "προς τον εαυτό". Η πρώτη μορφή εκδηλώνεται κυρίως μέσω του εκφοβισμού, ενώ η δεύτερη μέσω του αυτοκτονικού ιδεασμού. Ο έγκαιρος εντοπισμός και των δύο τύπων επιθετικής συμπεριφοράς είναι ιδιαίτερα κρίσιμος για την έγκαιρη παρέμβαση και την αντιμετώπιση σχετικών περιστατικών. Στη σύγχρονη εποχή πλείστες δραστηριότητες μεταφέρονται από τον πραγματικό στον ψηφιακό κόσμο. Έτσι, και ο εκφοβισμός (bullying) αποκτά και ψηφιακή υπόσταση (cyberbullying). Ομοίως, και η αυτοκτονική συμπεριφορά (suicide) μεταφέρεται σε διαδικτυακά περιβάλλοντα (cyberbullicide). Την ίδια στιγμή έχουν αναπτυχθεί διαδικτυακά συνεργατικά περιβάλλοντα μάθησης, μεταφέροντας μέρος των μαθησιακών διαδικασιών στον ψηφιακό κόσμο. Ως επακόλουθο, η μεταφορά Φυσικών Κοινοτήτων Μάθησης (ΦΚΜ) στον ψηφιακό κόσμο, ως Δυνητικές Κοινότητες Μάθησης (ΔΚΜ), εμπεριέχει τον κίνδυνο εμφάνισης επιθετικής συμπεριφοράς. Η ανάπτυξη εφαρμογών Γλωσσικής Τεχνολογίας έχει οδηγήσει στη δημιουργία μοντέλων αυτόματου εντοπισμού της επιθετικής συμπεριφοράς, κυρίως στον ψηφιακό κόσμο, όπου η φυσική εποπτεία είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Η μέχρι τώρα έρευνα έχει αποφέρει ελπιδοφόρα αποτελέσματα, περιορίζεται όμως στο περιβάλλον των κοινωνικών δικτύων (social media), χωρίς εφαρμογή για την ελληνική γλώσσα. Στην παρούσα διατριβή μελετήθηκε και αναλύθηκε η επιθετική συμπεριφορά στο πεδίο των ΔΚΜ. Για το σκοπό αυτό δημιουργήθηκαν πέντε (5) διακριτές μελέτες περίπτωσης (ΜΠ), που αντιμετωπίστηκαν μεθοδολογικά ως μια συλλογική ΜΠ. Στα δεδομένα που συλλέχθηκαν (διάλογοι και τεχνουργήματα) εφαρμόστηκε ανάλυση με κύριους άξονες τη συνεργατικότητα, το ρόλο του/της δασκάλου/-ας και τον εσωτερικό λόγο. Αναλύθηκε επίσης και ο αυτοκτονικός ιδεασμός με χρήση γλωσσολογικών δεδομένων, τα οποία αντλήθηκαν από τη νεοελληνική ποίηση. Δημιουργήθηκαν μοντέλα εντοπισμού και των δύο τύπων επιθετικής συμπεριφοράς με χρήση μεθόδων Επεξεργασίας Φυσικής Γλώσσας (Natural Language Processing-NLP) και Μηχανικής Μάθησης, τα οποία εφαρμόστηκαν σε γλωσσολογικά δεδομένα διαφορετικού ύφους αποφέροντας ελπιδοφόρα αποτελέσματα. Η εφαρμογή των μοντέλων αυτών, σε δεδομένα ΔΚΜ και στην ελληνική γλώσσα, αποτελεί την κύρια συνεισφορά της διατριβής.