Δομές πόλεων

Η έρευνα επικεντρώνεται στη μελέτη της εξελικτικής πορείας της ελληνικής πόλης τους τελευταίους αιώνες. Λαμβάνονται υπ’ όψη κοινωνικοί, γεωγραφικοί, πολιτικοί, οικονομικοί παράγοντες και σημαντικά μεμονωμένα γεγονότα, ο βαθμός στον οποίο αυτοί επηρέασαν την εξέλιξη της, αλλά και το πώς αλληλεπέδρασαν μεταξύ τους. Το βάρος δίνεται συγκεκριμένα στη συγκριτική έρευνα και ερμηνεία της μορφής της πόλης και των διαδοχικών μετασχηματισμών που υπέστη η δομή της. Επιλέγονται πέντε πόλεις των οποίων συνεξετάζεται ο μετασχηματισμός τους κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε αιώνων. Ως πεδίο μελέτης λαμβάνουμε την Ελλάδα κατά την περίοδο του 15ου - 20ου αιώνα και οι πόλεις που εξετάζονται είναι οι πέντε μεγαλύτερες της σύγχρονης εποχής. Η επιλογή των πόλεων γίνεται με βάση τη σημερινή κατάσταση των πόλεων- περιπτώσεων. Επιλέγονται να μελετηθούν οι: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο και Βόλος. Οι πόλεις αυτές παρουσιάζουν ήδη ενδιαφέρουσες διαφορές μεταξύ τους που αξίζει να αποτυπωθούν στη μελέτη. Με διαφορετική εκκίνηση, με διαφορετικές προοπτικές και με διαφορετική πορεία στο χρόνο η καθεμία, φτάνουν στον 21ο αιώνα να αποτελούν τις 5 μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Διερευνάται το γιατί και το με ποιους μηχανισμούς έφτασαν να κατέχουν τη θέση αυτή. Διερευνάται ο τρόπος αλληλεπίδρασης των παραγόντων και τελικά η διαλεκτική εξέλιξη του οργανισμού που μελετάμε, δηλαδή της σημερινής ελληνικής πόλης. Στόχος είναι μέσα από παρατηρήσεις της συμπεριφοράς της πόλης στις μεταβαλλόμενες συνθήκες να εντοπιστούν επαγωγικά ομοιότητες και αποκλίσεις στη συμπεριφορά των πόλεων. Σε δεύτερο επίπεδο κρίνεται το είδος της επιρροής που ασκείται και αυτές διαχωρίζονται σε μηχανικές και αυτοδύναμες. Η έρευνα καταλήγει σε διατύπωση συμπερασμάτων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο επιδρά το εξωτερικό περιβάλλον στην πόλη και ο τρόπος με τον οποίο εκείνη αντιδρά. Δεδομένης της πολυπλοκότητας της διαλεκτικής εξελικτικής διεργασίας, απαιτείται ενδελεχής μελέτη των μεμονωμένων χαρακτηριστικών κάθε εποχής, καθώς και η μεταβολή τους. Σημειώνεται πως η παρούσα αποτελεί την αρχική προσέγγιση της αναγνώρισης αυτής της διαδικασίας, όπως επίσης και η ανάγκη διαρκούς ανατροφοδότησης της έρευνας δεδομένης της ευμετάβλητης φύσης των εξεταζόμενων παραγόντων.