Σύνθεση αμιδικών παραγώγων φυσικών αμινοξέων και αναλόγων τους και μελέτη των παραγώγων αυτών ως εν δυνάμει αναστολέων της αυτοταξίνης

Η αυτοταξίνη (ΑΤΧ), μια γλυκοπρωτεΐνη (~125 kDa) που απομονώθηκε ως αυτοκρινής παράγοντας κινητικότητας από κύτταρα μελανώματος, ανήκει σε μια επταμελή οικογένεια εξωνουκλεοτιδίων πυροφωσφατάσης / φωσφοδιεστεράσης (ΕΝΡΡ) και έχει δράση λυσοφωσφολιπάσης D. H ATX είναι υπεύθυνη για την υδρόλυση της λυσοφωσφατιδυλοχολίνης (LPC) και την παραγωγή του βιοδραστικού λιπιδίου λυσοφωσφατιδικού οξέος (LPA), το οποίο υπερεκφράζεται σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις φλεγμονής, όπως ίνωση, καρκίνος, ηπατική τοξικότητα, θρόμβωση και άλλα. Εξ αιτίας αυτής της δράσης, ο άξονας ATX-LPA αποτελεί έναν ενδιαφέροντα θεραπευτικό στόχο και η ανάπτυξη νέων ισχυρών αναστολέων για την ΑΤΧ αποκτά μεγάλο ενδιαφέρον. Στην παρούσα εργασία συντέθηκαν νέες ενώσεις, οπτικώς ενεργά παράγωγα των ετεροκυκλικών δακτυλίων της 2-πυρρολιδινόνης και της πυρρολιδίνης. Μερικές από αυτές επέδειξαν ενδιαφέρουσα in vitro ανασταλτική δραστικότητα έναντι της ΑΤΧ, όπως το υδροξαμικό οξύ 7, ενώ ισχυροί αναστολείς αποδείχθηκαν τα παράγωγα του βορονικού οξέος 4α, 4β, 4γ και κυρίως η ένωση 4, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.