Η κινηματογραφική εκπαίδευση στην Ελλάδα

Η παρούσα διδακτορική διατριβή ασχολείται με τη διερεύνηση της εκπαίδευσης που έλαβαν οι επαγγελματίες του κινηματογράφου στην Ελλάδα, από την εμφάνιση του στη χώρα, στα τέλη του 19ου αιώνα, έως τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Η συγκριμένη θεματική έχει αποτελέσει ένα εν πολλοίς παραγνωρισμένο αντικείμενο μελέτης, παρά την ανάπτυξη που έχει γνωρίσει η ακαδημαϊκή έρευνα γύρω από τον ελληνικό κινηματογράφο τα τελευταία χρόνια. Βασική αιτία για αυτό αποτελεί η ιδιομορφία της. Η Ελλάδα παρουσιάζει μια μοναδική ιδιαιτερότητα συγκριτικά με το διεθνές, και δη το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι χώρες της γηραιάς ηπείρου δημιούργησαν σχολές κινηματογράφου υπό την αιγίδα του κράτους κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα. Αντίθετα, κατά την ίδια περίοδο δεν εκδηλώθηκε κάποια αντίστοιχη πρωτοβουλία εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας. Το κενό που άφηνε η απουσία σχετικής κρατικής μέριμνας, ήρθε να καλύψει η ιδιωτική πρωτοβουλία. Έτσι η παρεχόμενη εκπαίδευση στον κινηματογράφο και τα οπτικοακουστικά μέσα συνδέθηκε για πολλά χρόνια με τις ιδιωτικές σχολές κινηματογράφου. Η έρευνα επιχειρεί να εντοπίσει και να παρουσιάσει αυτές τις σχολές· τον ακριβή αριθμό τους, τη δομή και το πρόγραμμα σπουδών τους. Ασχολείται με τους ανθρώπους που τις δημιούργησαν καθώς και εκείνους που δίδαξαν σε αυτές και διερευνά τη σχέση τους με τον κινηματογράφο. Μελετά ακόμη τους όρους και τις συνθήκες υπό τις οποίες ξεκίνησαν και σταμάτησαν τη λειτουργία τους. Διερευνά διεξοδικά το θεσμικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε γύρω από την κινηματογραφική εκπαίδευση στην Ελλάδα, καθόλη τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου. Αποπειράται επιπλέον να διαπιστώσει εάν η ύπαρξη και η δράση τους επηρέασαν και σε ποιο βαθμό την ελληνική κινηματογραφία. Η διατριβή συντίθεται επιπρόσθετα από μια πολυεπίπεδη έρευνα στον χρόνο και σε γεωγραφική έκταση, θέτοντας το ελληνικό παράδειγμα στο ευρύτερο ευρωπαϊκό και βορειοαμερικάνικο πλαίσιο, προκειμένου να αναδειχτούν οι ιδιαιτερότητές του και οι λόγοι που τις προκάλεσαν. Η δυσχέρεια εντοπισμού ερευνητικά αξιοποιήσιμων πληροφοριών και η ανάγκη για την έγκυρη διασταύρωσή τους οδήγησαν την έρευνα σε έναν συνδυασμό πηγών, ο οποίος συμπεριέλαβε την υπάρχουσα διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία, προφορικές μαρτυρίες, οπτικοακουστικό υλικό, καθώς και αρχειακά έγγραφα, δημόσια και ιδιωτικά, τα οποία συγκεντρώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά ως αντικείμενα μελέτης. Ο δημιουργικός συγκερασμός των παραπάνω, αποτελεί ένα χρήσιμο παράδειγμα ως προς τη μεθοδολογία που θα επιθυμούσαν να υιοθετήσουν ερευνητικές προσπάθειες με παρόμοιο προσανατολισμό και περιεχόμενο. Ο διεπιστημονικός χαρακτήρας του ερευνώμενου αντικειμένου, το οποίο άπτεται των κινηματογραφικών σπουδών, της ιστορίας της τέχνης αλλά και της εκπαίδευσης, συνηγορεί υπέρ της χρησιμοποίησης μιας αντίστοιχα ευρείας γκάμας πηγών και αναφορών.