Ο Διάλογος του Κόπτη θεολόγου Al­-Ṣafī ibn al­-ʿAssāl (;-1253/75) με το Ισλάμ

Αντικείμενο της παρούσας διατριβής είναι ο διάλογος του Κόπτη θεολόγου Al-­Ṣafī ibn al­-ʿAssāl (;-1253/75) με το Ισλάμ. Δεν πρόκειται για έναν άμεσο διάλογο, αλλά αφορά πολεμικά έργα κατά του Χριστιανισμού τεσσάρων μουσουλμάνων λογίων, τα οποία εγράφησαν μεταξύ 8ου και 13ου αιώνα και τις απαντήσεις που δίνει σε αυτά τα πολεμικά έργα ο Κόπτης θεολόγος al-­Ṣafī, αργότερα, τον 13ο αι. Έτσι, το παρόν πόνημα εκθέτει και εξετάζει τα αντιρρητικά κατά του Χριστιανισμού επιχειρήματα των μουσουλμάνων λογίων και παράλληλα προβάλλει τα ανάλογα αντεπιχειρήματα του Κόπτη θεολόγου al­-Ṣafī κατά του Ισλάμ. Η εργασία κινείται σε ένα πλαίσιο αντιπαραβολής, προβάλλοντας αμφότερες τις πλευρές των επιχειρημάτων. O al­-Ṣafī υπήρξε εμβληματική προσωπικότητα της Κοπτικής θεολογίας του 13ου αι., ο οποίος μεταξύ άλλων, καταπιάστηκε με την απολογητική κατά του Ισλάμ. Οι μουσουλμάνοι λόγιοι, οι οποίοι ασκούν κριτική στον Χριστιανισμό και στους οποίους απαντά ο al­-Ṣafī είναι, ο (πρώην χριστιανός) ιατρός και φιλόσοφος ʿAlī ibn Sahl Rabban al-Ṭabarī (περ. 780¬-860), ο ποιητής και μουταζιλίτης λόγιος Al-Nāshiʾ al-Akbar (;-906), ο φιλόσοφος και θεολόγος Fakhr al-Dīn al-Rāzī (1149/50-1209) και τέλος, ο λόγιος δικαστής Taqī al-Dīn al-Jaʿfarī (1185-1270). Τα θέματα που αποτελούν αντικείμενο αυτής της αντιπαραθέσεως και τα οποία πραγματεύεται η εν λόγω εργασία, είναι τα εξής: α) το δόγμα περί Αγίας Τριάδος, β) το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, γ) η σωτηρία του κόσμου, δ) η αξιοπιστία της Αγίας Γραφής και ε) η προφητική ιδιότητα του Μωάμεθ και κατά πόσο ο τελευταίος προφητεύεται μέσα στη Βίβλο. Από την έρευνα διαπιστώθηκε, ότι η κύρια βάση, πάνω, στην οποία στήριξαν την επιχειρηματολογία τους, τόσο οι μουσουλμάνοι συγγραφείς, όσο και ο Κόπτης θεολόγος al­-Ṣafī, ήταν η Βίβλος. Η επιχειρηματολογία τους, στηρίχθηκε επί τη βάσει της Αγίας Γραφής. Πέραν της Βίβλου, οι εν λόγω συγγραφείς κατέφυγαν, επίσης και σε φιλοσοφικά και λογικά επιχειρήματα, προκειμένου να υποστηρίξουν τις θεολογικές τους θέσεις. Ταυτόχρονα δεν παρέλειψαν να χρησιμοποιήσουν και ευκαιριακά και το Κοράνιο, συνήθως, όμως, επικουρικά.