Urban Political Ecology of the Commons: the production of green public spaces in Thessaloniki

Η διατριβή έχει ως αντικείμενο τους δημόσιους χώρους πρασίνου στις πόλεις. Εξετάζοντάς τους, η διατριβή αντιμετωπίζει τους δημόσιους χώρους πρασίνου ως προϊόν πολυεπίπεδων και αλληλένδετων κοινωνικό-φυσικών διαδικασιών, υιοθετώντας ένα διμερές θεωρητικό πλαίσιο που βασίζεται στις βιβλιογραφίες της Αστικής Πολιτικής Οικολογίας (ΑΠΟ) και των αστικών κοινών. Η κριτική ανάλυση των, σχετικών με τους δημόσιους χώρους πρασίνου, πολιτικών που προωθούνται στο πλαίσιο της βιώσιμης και ανθεκτικής ανάπτυξης συμβάλλει στην ανάδειξη της σχέσης τους με διαδικασίες νεοφιλελευθεροποίησης στις πόλεις. Ως εκ τούτου, η διατριβή στρέφει το ενδιαφέρον της στα οικολογικά από-τα-κάτω κινήματα, και υποστηρίζει πως η σύνθεση ενός πλαισίου πάνω στην αστική πολιτική οικολογία των κοινών μπορεί να συμβάλει στην προσπάθεια παραγωγής ενός δικαιότερου και πιο ισότιμου αστικού περιβάλλοντος. Σε αυτή την κατεύθυνση, η διατριβή προτείνει την αναθεώρηση των αστικών κοινών ως κοινωνικό-περιβαλλοντικών υβριδίων, που παράγονται μέσα από διαλογικές (discursive) και υλικές πρακτικές μοιράσματος (commoning). Το πλαίσιο πάνω στα υβριδικά κοινά συμβάλλει θεωρητικά και μεθοδολογικά στην ανάλυση των διαδικασιών παραγωγής δημόσιων χώρων πρασίνου. Εφαρμόζοντάς το, η διατριβή εξετάζει πως παράγονται οι χώροι πρασίνου: μέσα από επίσημες πολιτικές που εντάσσονται στο πλαίσιο της αστικής βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας, και μέσα από από-τα-κάτω πρακτικές μοιράσματος. Η εμπειρική έρευνα της διατριβής τοποθετείται στη Θεσσαλονίκη, την περίοδο 2010-2018, κατά τη διάρκεια της κρίσης. Αρχικά, η ανάλυση του θεσμικού πλαισίου και των πολιτικών για τους δημόσιους χώρους πρασίνου στην Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη θέτει το πλαίσιο στο οποίο εντάσσονται οι μελέτες περίπτωσης. Στη συνέχεια, επικεντρωνόμενη στη Θεσσαλονίκη, η διατριβή εξετάζει: (1) τις επίσημες πολιτικές του Δήμου Θεσσαλονίκης (ΔΘ) για τους δημόσιους χώρους πρασίνου, και την περίπτωση της Νέας Παραλίας, και (2) τις από-τα-κάτω πρακτικές μοιράσματος της Ομάδας Περιαστικών Καλλιεργητών (ΠΕΡΚΑ) στο πρώην στρατόπεδο Κατατάσσου του Δήμου Παύλου Μελά. Μία, μικρότερη σε έκταση, μελέτη περίπτωσης, αυτή του Μητροπολιτικού Πάρκου Παύλου Μελά, συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση του επίσημου πλαισίου μέσα στο οποίο αναδύθηκε η ΠΕΡΚΑ. Η εξέταση των πολιτικών του ΔΘ αποκαλύπτει μία διαδικασία περίκλεισης των αστικών κοινών, που αρθρώνεται μέσα από: (1) τη διαλογική κατασκευή τους ως φυσικών πόρων, (2) την εφαρμογή μιας επιλεκτικής χωρικά στρατηγικής στην ιεράρχηση των έργων, και (3) την μετα-πολιτικοποίηση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων. Η μελέτη των πρακτικών μοιράσματος της ΠΕΡΚΑ αναδεικνύει την ικανότητά της να αναπτύξει και να εφαρμόσει στην πράξη μία συγκροτημένη εναλλακτική στις επικρατούσες πολιτικές για τους δημόσιους χώρους πρασίνου, μέσα από πρακτικές μοιράσματος, βασισμένη στην αυτό-οργάνωση, την ισότητα και την αλληλεγγύη.