Τα δίκτυα συνηγορίας ως δρώντες της διεθνούς πολιτικής

Σε περιπτώσεις που προκύπτουν παγκόσμια ζητήματα, όπως παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, προστασία του περιβάλλοντος, κ.ά., παρατηρείται συχνά ότι ετερογενείς δρώντες, όπως Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, θρησκευτικές οργανώσεις, ΜΜΕ, προσωπικότητες, κ. ά., συντονίζονται σε οργανωμένα δίκτυα και ξεκινούν εκστρατείες. Η παρούσα διατριβή μελετά τον τρόπο με τον οποίο αναδύονται, οργανώνονται και λειτουργούν αυτά τα δίκτυα, τα οποία στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρονται ως Διεθνικά δίκτυα συνηγορίας (Transnational Αdvocacy Νetworks). Ως δείγμα μελέτης επιλέγονται τέσσερα δίκτυα που διαφέρουν μεταξύ τους ως προς το πεδίο στο οποίο δραστηριοποιούνται και ως προς τη χρονική συγκυρία κατά οποία εμφανίζονται (ανάδυση ανά πενταετία 1989-2004). Τα δίκτυα που επιλέγονται είναι το Climate Action Network (Παγκόσμια Δράση για το Κλίμα), το NΙΚΕ Transnational advocacy network («αντι-ΝΙΚΕ» εκστρατεία), το Global Campaign for Education (Παγκόσμια Εκστρατεία για την Εκπαίδευση) και το Save Darfur Coalition («Σώστε το Νταρφούρ»). Τα δίκτυα, για τις ανάγκες της διατριβής και ανάλογα με το πρωτεύον αίτιο της σύστασής τους, διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες: α) προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, β) επίλυση συγκρούσεων και προστασία της ανθρώπινης ασφάλειας, γ) προστασία του περιβάλλοντος και δ) προαγωγή της ανάπτυξης. Στην παρούσα εργασία εξετάζεται χωριστά το κάθε δίκτυο και στη συνέχεια τα τέσσερα δίκτυα συγκρίνονται μεταξύ τους. Η βασική διαπίστωση της διατριβής είναι ότι η οργάνωση και η λειτουργία των δικτύων δεν ακολουθούν ένα σταθερό μοτίβο, αλλά διαφοροποιούνται ανάλογα με το αντικείμενο συνηγορίας, τη χρονική στιγμή ανάδυσης, τις κατηγορίες των δρώντων που διαδραματίζουν κεντρικούς ή δευτερεύοντες ρόλους μέσα στα δίκτυα, τα στρατηγικά “εργαλεία” που είναι διαθέσιμα σε κάθε χρονική στιγμή μέσα σε ένα εξελισσόμενο τεχνολογικά περιβάλλον, και το στόχο που τα δίκτυα επιδιώκουν. Παράλληλα η συνεισφορά των δικτύων επηρεάζεται από τη φύση και τα χαρακτηριστικά του δρώντος-«στόχου» κατά του οποίου απευθύνονται με την εκστρατεία τους, αλλά και από τις εκάστοτε πολιτικές συνθήκες υπό τις οποίες δραστηριοποιούνται.