Εκτίμηση και προγνωστική αξία του διαλυτού υποτύπου CD14, πρισεπσίνη, σε κιρρωτικούς ασθενείς

Εισαγωγή: Η διάγνωση των βακτηριακών λοιμώξεων στους ασθενείς με κίρρωση του ήπατος παραμένει μία πρόκληση στην κλινική πράξη. Ο υποτύπος της διαλυτής μορφής του CD14 (soluble CD14 subtype, sCD14-ST, presepsin ή πρισεπσίνη) έχει προταθεί ως ένας χρήσιμος βιοδείκτης για τη διάγνωση της σήψης, ενώ τα αντίστοιχα δεδομένα σε πληθυσμούς κιρρωτικών ασθενών είναι περιορισμένα. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η εκτίμηση των επιπέδων presepsin ολικού αίματος σε μία ομάδα αρρώστων με κίρρωση του ήπατος χωρίς τεκμηριωμένη βακτηριακή λοίμωξη ή άλλες επιπλοκές σχετιζόμενες με την πυλαία υπέρταση και η διερεύνηση πιθανών συσχετισμών με τη βαρύτητα της ηπατικής νόσου.Ασθενείς και μεθοδολογία: Μελετήθηκαν προοπτικά 108 διαδοχικοί εξωτερικοί ασθενείς με αντιρροπούμενη (55/108, 50,9%) ή μη αντιρροπούμενη (53/108, 49,1%) κίρρωση του ήπατος χωρίς τεκμηριωμένη βακτηριακή λοίμωξη. Κατά τη διάρκεια της μελέτης και της συμπληρωματικής περιόδου παρακολούθησης των αρρώστων μία υποομάδα 20 ασθενών παρουσίασε σύμβαμα, οριζόμενο είτε ως τεκμηριωμένη βακτηριακή λοίμωξη με ή χωρίς συνυπάρχουσα αιμορραγία γαστρεντερικού σχετιζόμενη με την πυλαία υπέρταση είτε ως κιρσορραγία χωρίς τεκμηριωμένη βακτηριακή λοίμωξη. Οι ασθενείς αυτοί νοσηλεύθηκαν και επανεκτιμήθηκαν κατά την εισαγωγή.Αποτελέσματα: Τα διάμεσα επίπεδα presepsin αναφοράς για τον πληθυσμό της μελέτης ήταν 335,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 273,8 pg/mL. Οι ασθενείς με μη αντιρροπούμενη κίρρωση του ήπατος (n=53) παρουσίαζαν υψηλότερα επίπεδα presepsin αναφοράς [διάμεσα επίπεδα 441,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 422,5 pg/mL] σε σύγκριση με τους ασθενείς με αντιρροπούμενη κίρρωση (n=55) [διάμεσα επίπεδα 262,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 179,0 pg/mL], p <0,001. Οι κιρρωτικοί ασθενείς με στάδιο ηπατικής νόσου κατά Child-Pugh B ή C (n=37) παρουσίαζαν υψηλότερα επίπεδα presepsin αναφοράς [διάμεσα επίπεδα 566,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 356,0 pg/mL] σε σύγκριση με τους κιρρωτικούς ασθενείς με στάδιο ηπατικής νόσου κατά Child-Pugh A (n=71) [διάμεσα επίπεδα 263,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 190,0 pg/mL] και οι κιρρωτικοί ασθενείς με βαθμολογία στην κλίμακα MELD ≥15 (n=18) υψηλότερα επίπεδα presepsin αναφοράς [διάμεσα επίπεδα 442,5 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 365,0 pg/mL] σε σύγκριση με τους κιρρωτικούς ασθενείς με βαθμολογία στην κλίμακα MELD <15 (n=90) [διάμεσα επίπεδα 314,5 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 243,8 pg/mL], p <0,001. Τα επίπεδα presepsin κατά την εισαγωγή των κιρρωτικών ασθενών, που παρουσίασαν σύμβαμα (n=20) ήταν υψηλότερα [διάμεσα επίπεδα 943,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 1593,0 pg/mL] σε σύγκριση με τα επίπεδα presepsin αναφοράς των κιρρωτικών ασθενών, που παρουσίασαν σύμβαμα [διάμεσα επίπεδα 528,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 479,8 pg/mL], p <0,001. Τα επίπεδα presepsin αναφοράς [διάμεσα επίπεδα 714,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 637,0 pg/mL] και κατά την εισαγωγή [διάμεσα επίπεδα 1616,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 1470,0 pg/mL] των κιρρωτικών ασθενών, που παρουσίασαν σύμβαμα και εγκατέστησαν οξεία νεφρική βλάβη (n=10), ήταν υψηλότερα σε σύγκριση με τα επίπεδα presepsin αναφοράς [διάμεσα επίπεδα 404,0 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 419,0 pg/mL] και κατά την εισαγωγή [διάμεσα επίπεδα 616,5 pg/mL με ενδοτεταρτημοριακό εύρος 664,0 pg/mL] των κιρρωτικών ασθενών, που παρουσίασαν σύμβαμα, αλλά δεν εγκατέστησαν οξεία νεφρική βλάβη (n=10), p <0,05. Σε μοντέλο πολλαπλής λογαριθμιστικής παλινδρόμησης για την πρόβλεψη της θνητότητας στο ένα έτος μόνο δύο μεταβλητές σχετίζονται με θάνατο εντός ενός έτους σε βαθμό στατιστικά σημαντικό, βαθμολογία στην κλίμακα MELD κατά την επίσκεψη αναφοράς ≥15 [συντελεστής μερικής εξάρτησης 1,76 με πιθανό σφάλμα 0,90, p =0,05, λογάριθμος του σχετικού λόγου (Odds Ratio, OR) 5,80 με 95% όρια αξιοπιστίας του λογαρίθμου του σχετικού λόγου 1,00-35,66] και επίπεδα presepsin αναφοράς ≥600 pg/mL [συντελεστής μερικής εξάρτησης 1,77 με πιθανό σφάλμα 0,82, p <0,05, λογάριθμος του σχετικού λόγου (Odds Ratio, OR) 5,88 με 95% όρια αξιοπιστίας του λογαρίθμου του σχετικού λόγου 1,18-29,27]. Σχετικά με την πρόβλεψη της θνητότητας στους τρεις πρώτους μήνες από αίτιο σχετιζόμενο με την ηπατική νόσο τα επίπεδα presepsin αναφοράς επέδειξαν ευαισθησία 77,8% και ειδικότητα 86,9% για το διαχωριστικό όριο των 607,5 pg/mL και εμβαδόν κάτω από την καμπύλη λειτουργικού χαρακτηριστικού δέκτη AUC 0,825 με 95% όρια αξιοπιστίας 0,684-0,967, p <0,01.Συμπεράσματα: Τα επίπεδα presepsin είναι αυξημένα στη συστηματική κυκλοφορία των ασθενών με κίρρωση του ήπατος χωρίς τεκμηριωμένη βακτηριακή λοίμωξη. Το φαινόμενο αυτό επιτείνεται στους αρρώστους με προχωρημένη ηπατική νόσο, όπως είναι οι ασθενείς με μη αντιρροπούμενη κίρρωση, στάδιο ηπατικής νόσου κατά Child-Pugh B/C ή βαθμολογία στην κλίμακα MELD ≥15 και γίνεται ακόμη εντονότερο κατά την εμφάνιση συμβάματος, οριζόμενου είτε ως τεκμηριωμένη βακτηριακή λοίμωξη είτε ως κιρσορραγία χωρίς τεκμηριωμένη βακτηριακή λοίμωξη. Τα επίπεδα presepsin αναφοράς των ασθενών με κίρρωση του ήπατος θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως ένας συμπληρωματικός βιοδείκτης, μαζί με τη κλίμακα MELD, στην πρόβλεψη της θνητότητας από οποιοδήποτε αίτιο αλλά και στην πρόβλεψη θανάτου από αίτιο σχετιζόμενο με την ηπατική νόσο, στο ένα έτος και στους τρεις πρώτους μήνες.