Μελαγχρωματικές βλάβες δέρματος παιδιών και εφήβων

Οι κοινοί επίκτητοι σπίλοι εμφανίζονται στην παιδική ηλικία και αυξάνονται κατά την εφηβεία και τη νεαρή ενήλικη ζωή. Καθώς αποτελούν παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη μελανώματος, είναι πολύ σημαντική η γνώση της επιδημιολογίας τους και των δερματοσκοπικών χαρακτηριστικών τους, ειδικά κατά την παιδική και εφηβική ηλικία.Σκοπός. Ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν ο προσδιορισμός της συχνότητας των σπίλων, η καταγραφή των δερματοσκοπικών τους προτύπων, ο υπολογισμός του κυρίαρχου δερματοσκοπικού πρότυπου και η σχέση τους με περιβαλλοντικούς και φαινοτυπικούς παράγοντες.Υλικό και μέθοδοι. Η μελέτη σχεδιάστηκε ως συγχρονική μελέτη επιπολασμού (cross-sectional study) με διαστρωμένη τυχαιοποίηση ανά ηλικία. Το πληθυσμιακό δείγμα χωρίστηκε σε δυο ομάδες. Η πρώτη ομάδα περιλάμβανε μαθητές δημοτικού (ηλικίες 6-12) και η δεύτερη μαθητές γυμνασίων και λυκείων (ηλικίες 12-18). Η εξέταση των μαθητών έγινε είτε στο σχολείο τους, είτε στο τμήμα Δερματοσκόπησης της Α΄ Δερματολογικής κλινικής του ΑΠΘ. Κάθε άτομο που συμμετείχε στην έρευνα συμπλήρωνε ένα ερωτηματολόγιο που περιλάμβανε στοιχεία για την ηλικία, το φύλο, το φωτότυπο, την ευαισθησία στην ηλιακή ακτινοβολία, την έκθεση στον ήλιο, τη χρήση αντιηλιακού και το ιστορικό ηλιακού εγκαύματος. Στη συνέχεια καταγράφηκαν όλοι οι σπίλοι, καθώς και τα δερματοσκοπικά τους πρότυπα. Αποτελέσματα. Στη μελέτη συμμετείχαν δυο χιλιάδες πεντακόσια πέντε (2505) άτομα, από τα οποία το 47,8% ήταν αγόρια και το 52,2% κορίτσια. Η μέση τιμή των σπίλων ανά άτομο ήταν 29,11 (SD=±23,863) και αυξανόταν με την ηλικία. Τα αγόρια εμφανίζουν αυξημένο αριθμό σπίλων στον κορμό (11,7 ± 11,2 (αγόρια) και 10,0 ± 8,7 (κορίτσια), p < 0,001) και το πρόσωπο και το λαιμό (6,2 ± 5,3 (αγόρια) και 5,1 ± 4,3 (κορίτσια), p < 0,001), ενώ τα κορίτσια στα άνω (10,3 ± 10,1 (κορίτσια) και 9,3 ± 9,4 (αγόρια), p = 0,008) και κάτω άκρα (2,8 ± 3,4 (κορίτσια) και 2,5 ± 3,2 (αγόρια), p = 0,008). Όσον αφορά στο κυρίαρχο δερματοσκοπικό πρότυπο, το σφαιροειδές ήταν το πιο συχνό στις μικρότερες ηλικίες και το ποσοστό του έπεφτε με την αύξηση της ηλικίας. Αντιθέτως, το δικτυωτό καταγράφηκε πιο συχνά στα άτομα εφηβικής ηλικίας.Συμπεράσματα. Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι σε συμφωνία με τις περισσότερες μελέτες της βιβλιογραφίας. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των ΜΣ αυξάνει με την ηλικία, δεν διαφοροποιείται ανάλογα με το φύλο, τα αγόρια έχουν πιο πολλούς ΜΣ στον κορμό και το πρόσωπο, ενώ τα κορίτσια στα άνω και κάτω άκρα. Επιπλέον, το σφαιροειδές πρότυπο είναι το κυρίαρχο στα παιδιά ηλικίας 6-12 και το δικτυωτό στους εφήβους ηλικίας 13-18. Είναι η πρώτη μελέτη στον Ελλαδικό χώρο, σε τόσο μεγάλο δείγμα πληθυσμού και φιλοδοξεί να αποτελέσει τη βάση για περαιτέρω έρευνα, καθώς και για την οργάνωση, από την πολιτεία, προγραμμάτων πρόληψης του κακοήθους μελανώματος.