Η ευθύνη ανωτέρων στο πλαίσιο του καταστατικού του διεθνούς ποινικού δικαστηρίου

Σκοπός της διατριβής είναι η ανάδειξη των προβλημάτων της ευθύνης ανωτέρων, όπως αυτή προβλέπεται στο Καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, και η διατύπωση προτάσεων σε νομοθετικό και ερμηνευτικό επίπεδο που φιλοδοξούν να συγκεράσουν τις δικαιοπολιτικές επιδιώξεις της ευθύνης με τις θεμελιώδεις αρχές του ποινικού δικαίου. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζονται η διαχρονική αντιμετώπιση της ευθύνης ανωτέρων στο διεθνές ποινικό δίκαιο, η σχέση της με τις υπόλοιπες μορφές ποινικής ευθύνης του Καταστατικού, η ταυτότητά της, καθώς και η συμβατότητά της με τις αρχές της νομιμότητας, της ατομικής ποινικής ευθύνης και της προσωπικής ενοχής. Επίσης, εξετάζεται η μεταφορά της ευθύνης στην ελληνική έννομη τάξη, η οποία επέλεξε να διαφοροποιηθεί σημαντικά από τη διάταξη του Καταστατικού, προκειμένου να αντιμετωπίσει κάποια από τα προβλήματα της ευθύνης, καταλήγοντας, ωστόσο, να μην ανταποκρίνεται πλήρως στις επιδιώξεις του διεθνούς ποινικού δικαίου. Διαπιστώνεται ότι εξαιτίας της απευθείας μεταφοράς των υποχρεώσεων των ανωτέρων από το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο στο διεθνές ποινικό δίκαιο, η παρούσα διάταξη του Καταστατικού δημιουργεί, αντίθετα στις επιταγές ενός φιλελεύθερου ποινικού συστήματος, ευθύνη για διεθνή εγκλήματα ακόμα και για παραλείψεις που δεν συνδέονται αντικειμενικά ή/και υποκειμενικά με αυτά. Για το λόγο αυτό, η διατριβή παρουσιάζει διακριτές παραλείψεις οι οποίες καλύπτουν όλο το φάσμα της υπεύθυνης διοίκησης που υποχρεούνται να ασκούν στρατιωτικοί και πολιτικοί ανώτεροι με σεβασμό για τα δικαιώματα του κατηγορουμένου και θέτοντας μια στέρεη βάση για ποινικές διώξεις ανταποκρινόμενες στις πραγματικές συνθήκες τέλεσης διεθνών εγκλημάτων.