Ιστορική και διδακτική προσέγγιση του φαινομένου των παλιρροιών

Στην παρούσα διατριβή επιχειρείται η συσχέτιση των εναλλακτικών αντιλήψεων των μελλοντικών εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης του Π.Τ.Δ.Ε. του ΕΚΠΑ με τις επεξηγήσεις για το φαινόμενο των παλιρροιών των αρχαίων πολιτισμών και των φυσικών φιλοσόφων πριν την Επιστημονική Επανάσταση. Στο πρώτο μέρος της έρευνας γίνεται ιστορική ανασκόπηση των προεπιστημονικών ιδεών και αντιλήψεων για το φαινόμενο των παλιρροιών μέχρι την περίοδο της επιστημονικής του εξήγησης. Συγκεκριμένα, παρουσιάζονται οι εξηγήσεις για τις αιτίες του φαινομένου των παλιρροιών που διατυπώθηκαν σε διάφορους πολιτισμούς κατά την Προϊστορία, την Αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα με έμφαση στην περίοδο του Βυζαντίου. Στο δεύτερο μέρος, ακολουθεί η έρευνα των εναλλακτικών αντιλήψεων σε δύο δείγματα υποψηφίων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ με κλειστού τύπου ερωτηματολόγια. Οι ερωτήσεις κάλυπταν το σύνολο των παρατηρηθεισών εναλλακτικών αντιλήψεων για το υπό μελέτη φαινόμενο, όπως αυτές είχαν διατυπωθεί από εκπαιδευόμενους που συμμετείχαν σε προηγούμενες έρευνες και επίσης έλαβαν υπόψη την κατηγοριοποίηση των ιστορικών προεπιστημονικών εξηγήσεων. Κατά την ανάλυση των αποτελεσμάτων διαπιστώθηκε ότι στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι φοιτητές προσπαθούν να γεφυρώσουν την επιστημονικά αποδεκτή εξήγηση με τις εναλλακτικές τους αντιλήψεις. Είναι επίσης εμφανές ότι η σχολική γνώση δεν έχει καταφέρει να αναπλαισιώσει την ερμηνεία του φαινομένου που εξακολουθεί να βασίζεται σε εναλλακτικές αντιλήψεις. Η σύγκριση των αποτελεσμάτων μας με τις προεπιστημονικές εξηγήσεις των Φυσικών φιλοσόφων και λογίων μέχρι την επιστημονική επανάσταση δείχνει ότι οι αντιλήψεις μεγάλου μέρους των φοιτητών που συμμετείχαν στην έρευνα, αντιστοιχούν σε προεπιστημονικές εξηγήσεις του φαινομένου που είχαν διατυπωθεί από φυσικούς φιλοσόφους πριν την επιστημονική επανάσταση και απλά εκφέρονται με ένα επιστημονικό λόγο.