Ελφρίντε Γέλινεκ

Η διδακτορική αυτή διατριβή επικεντρώνεται στη μελέτη του πολιτικού θεάτρου της αυστριακής συγγραφέως Ελφρίντε Γέλινεκ (γ. 1946), ενώ χρησιμοποιεί ως βασικό μεθοδολογικό εργαλείο τη φεμινιστική και μεταφεμινιστική θεωρία. Για τον σκοπό αυτό επιλέξαμε τα εξής πέντε έργα της νομπελίστριας συγγραφέως: τον Αποχαιρετισμό (Das Lebewohl, 2000), το Ένα έργο για τα σπορ (Ein Sportstück, 1988), το Τι συνέβη στη Νόρα αφού εγκατέλειψε τον σύζυγό της ή Τα στηρίγματα των κοινωνιών (Was geschah, nachdem Nora ihren Mann verlassen hatte; oder Stützen der Gesellschaften, 1984), το Ασθένεια ή Σύγχρονες γυναίκες (Krankheit oder Moderne Frauen, 1984) και το Μπουργκτέατερ (Burgtheater, 1985)]. Η διατριβή διαρθρώνεται σε τρία μέρη: στο πρώτο μέρος εξετάζεται το ιστορικό συμφραζόμενο, το αυστριακό πολιτισμικό πλαίσιο, αλλά και το ευρύτερο πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώνεται η γελινεκιανή δραματουργία. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζεται το θεωρητικό εργαλείο. Το τρίτο μέρος, το οποίο αποτελεί και το κύριο μέρος της διατριβής, εστιάζει στα έργα. Αρχικά, μελετάμε τον Αποχαιρετισμό κι ειδικότερα τους τρόπους με τους οποίους η φασιστική ρητορική συνδέεται με την κατασκευή του φύλου. Στο Ένα έργο για τα σπορ φωτίζουμε την έννοια «σώμα», την προσέγγισή του από τον κόσμο των σπορ και τον διαχωρισμό μεταξύ ανδρικού και γυναικείου σώματος. Η διερεύνηση, επίσης, του φυσικού και καλλιτεχνικού σώματος της ίδιας της συγγραφέως είναι ένα ακόμη θέμα αυτού του κεφαλαίου. Στο επόμενο κεφάλαιο, καταρχήν εξετάζουμε τη Νόρα και τη σχέση του φεμινισμού με τον καπιταλισμό, και στη συνέχεια μελετώντας την Ασθένεια παρουσιάζουμε το βασικό μοτίβο του βαμπιρισμού και τον τρόπο με τον οποίο αυτό αναδεικνύει τη γυναικεία ευθύνη στο λεγόμενο «φεμινιστικό ζήτημα». Η παράλληλη εξέταση των δύο έργων οδηγεί σε συμπεράσματα σχετικά με την αισθητική στρατηγική της συγγραφέως. Τέλος, στο Μπουργκτέατερ, δείχνουμε πώς η Γέλινεκ αποκρυσταλλώνει μία σειρά από προβληματισμούς κι αισθητικές θέσεις. Η διατριβή κλείνει με συμπεράσματα.