Business model change due to ICTs

Η παρούσα διδακτορική διατριβή μελετά τις μετασχηματιστικές επιπτώσεις των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνίας (ΤΠΕ) στο επιχειρηματικό μοντέλο των ξενοδοχείων. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, νέες ΤΠΕ αλλάζουν δραματικά τον κλάδο της φιλοξενίας, επιβάλλοντας τον επαναπροσδιορισμό του επιχειρηματικού μοντέλου των επιχειρήσεων παροχής φιλοξενίας. Η θετική επίδραση της ενσωμάτωσης των ΤΠΕ, αναδεικνύει την αναγκαιότητα του μετασχηματισμού του οργανωτικού μοντέλου και στα ξενοδοχεία, τα οποία καλούνται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Η μετάβαση σε ένα νέο, πιο αποδοτικό επιχειρηματικό μοντέλο είναι μία αχαρτογράφητη και απαιτητική πρόκληση υψηλής επικινδυνότητας για την ξενοδοχειακή επιχείρηση, που προϋποθέτει την καλή κατανόηση του υπάρχοντος επιχειρηματικού μοντέλου καθώς και την ύπαρξη ενός ασφαλούς πλαισίου αλλαγής.Αναλύοντας κριτικά και σε βάθος την υπάρχουσα βιβλιογραφία, η παρούσα μελέτη επιχειρεί μια ενδελεχή παρουσίαση της έννοιας του επιχειρηματικού μοντέλου, των θεωρητικών πλαισίων της αλλά και των σύγχρονων μετασχηματικών μοντέλων αλλαγής. Η σύνθεση των καθοριστικών μετασχηματικών στοιχείων, οδηγεί στο σχεδιασμό του πρωτότυπου πλαισίου εξέλιξης του επιχειρηματικού μοντέλου ‘Business Model Evolution Framework’. Τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήχθη σε αντιπροσωπευτικό δείγμα ελληνικών ξενοδοχείων καθώς και η εξέταση των ερευνητικών υποθέσεων, με τη βοήθεια των Δομημένων Υποδειγμάτων Εξισώσεων (Structural Equation Modeling - SEM), χρησιμοποιούνται για την επικύρωση του θεωρητικού μοντέλου, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την περαιτέρω εφαρμογή του.Ο βασικός στόχος της διατριβής είναι η ανάπτυξη ενός θεωρητικού πλαισίου εξέλιξης του επιχειρηματικού μοντέλου ενός ξενοδοχείου, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ομαλή και χωρίς ρίσκο ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, επιτρέποντας τη βελτιστοποίηση της απόδοσης. Όσον αφορά την μεθοδολογία της έρευνας, ακολουθήθηκαν τα εξής βήματα: Με βάση εκτενή βιβλιογραφική ανασκόπηση δομήθηκε το προτεινόμενο στη διατριβή θεωρητικό οργανωτικό μοντέλο των επιχειρήσεων λόγω των νέων τεχνολογιών. Αντίστοιχα με το θεωρητικό μοντέλο αναπτύχθηκαν οι προς εξέταση ερευνητικές υποθέσεις.Οι υποθέσεις αυτές διαμόρφωσαν το λειτουργικό υπόδειγμα που θεωρήθηκε απαραίτητο για τη διεξαγωγή της εμπειρικής έρευνας. Σύμφωνα με το θεωρητικό και το λειτουργικό υπόδειγμα κατασκευάστηκε ένα on-line δομημένο ερωτηματολόγιο.Το ερωτηματολόγιο αποστάλθηκε σε 870 ξενοδοχεία της ευρύτερης περιοχής Μακεδονίας – Θράκης. Οι απαντήσεις που συγκεντρώθηκαν αντιπροσωπεύουν το 10% των συνολικών ξενοδοχείων της περιοχής.Για την ανάλυση των στοιχείων χρησιμοποιήθηκε τα λογισμικό πακέτο IBM SPSS.Για τον έλεγχο των υποθέσεων ακολουθήθηκε η μέθοδος SEM και χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό πακέτο IBM SPSS/AMOS. Τα συμπεράσματα της έρευνας παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ειδικότερα:Καταρχήν, αποδεικνύεται ότι στην πλειοψηφία τους τα ξενοδοχεία δεν χρησιμοποιούν κάποια συγκεκριμένη μεθοδολογία κατά την ενσωμάτωση νέων ΤΠΕ. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των απαντήσεών τους επικυρώνουν το προτεινόμενο μοντέλο αλλαγής τόσο ως προς τη χρήση των επιμέρους σταδίων του, όσο και ως προς τη σειρά εφαρμογής τους. Επιπλέον, τα ευρήματα της έρευνας επικυρώνουν την υποτιθέμενη θετική σχέση μεταξύ της ενσωμάτωσης νέων ΤΠΕ και βελτιωμένων δεικτών απόδοσης του ξενοδοχείου, γεγονός που είναι ακόμα πιο εμφανές στα ξενοδοχεία που ακολουθούν κάποια μεθοδολογία αλλαγής.Τα συμπεράσματα της έρευνας αναδεικνύουν τη σχέση μεταξύ των ΤΠΕ, του επιχειρηματικού μοντέλου του ξενοδοχείου και της απόδοσής του, συνεισφέροντας τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο.