Αλλαγές στην έκφραση τύπων κολλαγόνου που σχηματίζουν ινίδια στον μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα

Εισαγωγή: Η έρευνα των μοριακών μηχανισμών στην ανάπτυξη του μη-μικροκυτταρικού καρκίνου πνεύμονα (ΜΜΚΠ) μπορεί να αποδώσει βιολογικούς δείκτες για νέες διαγνωστικές και θεραπευτικές στρατηγικές. Η διήθηση του εξωκυττάριου δικτύου (ΕΚΔ) είναι κρίσιμο στάδιο στην επέκταση και την μετάσταση του καρκίνου.Έχει δειχθεί ότι οι αλλαγές στην έκφραση των κολλαγόνων σε κακοήθειες, ειδικά του κολλαγόνου ΧΙ, επηρεάζοντας την ικανότητα του όγκου για διήθηση και μετάσταση. Η αλυσίδα α1 του κολλαγόνου ΧΙ ελέγχεται από το γονίδιο COL11A1, η μεταγραφή του οποίου οδηγεί σε τέσσερεις ισομορφές της αλυσίδας α1 (A,Β,C και Ε). Η αλυσίδες αυτές διαφέρουν στην πρωτεόλυση του Ν-αμινοτελικού άκρου, με τρόπο που ευνοείται η διήθηση και η μετάσταση. Σκοπός της μελέτης είναι η ανάπτυξη νέων ποσοτικών μεθοδολογιών ανάλυσης για το γενικό μετάγραφο του COL11A1 και την ισομορφή C, η ποσοτικοποίηση όλων των ισομορφών στον μη-μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα, κι η συσχέτιση για πρώτη φορά με ιστοπαθολογικούς προγνωστικούς παράγοντες στον καρκίνο του πνεύμονα. Μέθοδοι: Χειρουργικά δείγματα πνεύμονα από 23 ασθενείς με ΜΜΚΠ και 6 ασθενείς χωρίς καρκίνο, ελήφθησαν για την μελέτη της έκφρασης του κολλαγόνου ΧΙ(α1). Real-time RT-qPCR μεθοδολογίες με υβριδισμό διπλού probe αναπτύχθηκαν στην πλατφόρμα Light Cycler 1.5 (Roche, Germany). Τα μετάγραφα των ισομορφών του COL11A1 μετρήθηκαν σε cDNA από 27 δείγματα ιστού πνεύμονα (8 δείγματα ελέγχου και 19 δείγματα ιστού ΜΜΚΠ με γνωστά ιστοπαθολογικά δεδομένα). Η στατιστική ανάλυση έγινε με το πρόγραμμα IBM SPSS.Αποτελέσματα: Η ποσοτική αντίδραση RT-PCR έδειξε ότι το κολλαγόνο τύπου XI(α1) ήταν σημαντικά αυξημένο στα δείγματα του ΜΜΚΠ σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P=0.004). Υπήρξε αύξηση της έκφρασης των επιπέδων mRNA του κολλαγόνου τύπου XI(α1) στο πρώιμο στάδιο Ι του ΜΜΚΠ. Κατά την περίοδο παρακολούθησης (1.5±0.5 έτη), οι ασθενείς που απεβίωσαν ή είχαν υποτροπή είχαν 8,5 φορές αύξηση των επιπέδων κολλαγόνου τύπου XI(α1) σε σύγκριση με 3,5 φορές αύξηση όσων είχαν επιζήσει χωρίς υποτροπή (P=0.009). Όλα τα 19 δείγματα του ΜΜΚΠ, που αναλύθηκαν για τις ισομορφές, ήταν θετικά για το γενικό μετάγραφο του COL11A1 (εύρος 11.2-1198.0 copies/μg ολικού RNΑ) ενώ 5 πό τα 8 δείγματα ελέγχου ήταν εντελώς αρνητικά. Η διαφορά των μέσων τιμών επίσης ήταν στατιστικά σημαντική (p<0.001). Σε 4 δείγματα ΜΜΚΠ (21%) δεν βρέθηκε μετάγραφο ισομορφής. Το μετάγραφο της ισομορφής C ανιχνεύθηκε μόνο σε 3 δείγματα όγκου. Όσον αναφορά τις ισομορφές A και E, 13 από τα 19 δείγματα ήταν θετικά για τουλάχιστον ένα από τα δύο (68%) και 11 και τα δύο (58%).Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι η αυξημένη έκφραση του κολλαγόνου τύπου XI(α1) στον ΜΜΚΠ σχετίζεται με την πρόγνωση. Δεν προέκυψαν στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις συγκεκριμένων μετάγραφων ισομορφών με ιστοπαθολογικά δεδομένα που παρατηρήθηκαν, λόγω του μικρού αριθμού δειγμάτων. Δεδομένου ότι ο αριθμός των μετάγραφων ανά μg του COL11A1 υπερβαίνει τον συνολικό αριθμό των μετάγραφων των ισομορφών A+E+C σε όλα τα δείγματα, υπάρχει η προοπτική ανακάλυψης και ταυτοποίησης επιπλέον ισομορφών. Ο συγκεκριμένος δείκτης ενδεχομένως να έχει αξία στην επιλογή των ασθενών που θα ωφεληθούν από παραπέρα συμπληρωματική χημειοθεραπεία.