Έκβαση σοβαρών ανεπιθύμητων συμβαμάτων σε νοσηλευόμενους ασθενείς με βάση προειδοποιητικούς δείκτες

Εισαγωγή: Η κατάσταση της υγείας των ασθενών που νοσηλεύονται στα τμήματα ενός νοσοκομείου συχνά επιδεινώνεται, είτε ραγδαία, είτε με αργό αλλά σταθερό ρυθμό. Άλλες φορές, η σοβαρότητα της κατάστασης των ασθενών μπορεί να υποεκτιμηθεί από την ώρα της εισαγωγής. Συνεπώς, ορισμένοι ασθενείς πιθανόν να εμφανίσουν ένα σοβαρό ανεπιθύμητο σύμβαμα όπως είναι η καρδιοαναπνευστική ανακοπή, ή μια απειλητική για τη ζωή τους οργανική ανεπάρκεια, που μπορεί να τους οδηγήσει σε μια μη προγραμματισμένη εισαγωγή στη ΜΕΘ, ή ακόμη και στο θάνατο.Επιπλέον, οι καρδιοαναπνευστικές ανακοπές και οι μη προγραμματισμένες εισαγωγές στη ΜΕΘ συμβάλλουν στην αύξηση εκείνων των θανάτων που δυνητικά θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί μέσα στο νοσοκομείο. Η επίπτωση και η κρισιμότητα αυτού του θέματος περιγράφεται σε αρκετές μελέτες, οι οποίες δείχνουν ότι τα σοβαρά ανεπιθύμητα συμβάματα δεν είναι ούτε ξαφνικά, ούτε μια απρόβλεπτη κλινική κατάσταση, αλλά μάλλον μια προοδευτική διαδικασία επιδείνωσης που δεν αναγνωρίζεται ή υποεκτιμάται για περισσότερο από 24 ώρες πριν την εμφάνισή τους.Πολλές ανακοπές μέσα στο νοσοκομείο θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί έγκαιρα με τη χρήση συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και ακολούθως με έγκυρες θεραπευτικές παρεμβάσεις, ίσως υπήρχαν καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την έκβαση. Μια μεγάλη μελέτη αναφέρει ότι οι νοσηλευόμενοι ασθενείς παρουσιάζουν σε ποσοστό 9% τουλάχιστον ένα κλινικά μη φυσιολογικό ζωτικό σημείο ή ανεπιθύμητο σύμβαμα σε πρώιμα στάδια της εισαγωγής. Ο δείκτης θνητότητας συνδέεται με κλινικά σημεία που δεν κατεγράφησαν κατά την εισαγωγή ή στη μετέπειτα νοσηλεία.Σκοπός: Η αξιολόγηση της έκβασης των ανεπιθύμητων συμβαμάτων σε νοσηλευόμενους ασθενείς με τη χρήση ενός ειδικού δείκτη έγκαιρης προειδοποίησης, όπως είναι η κλίμακα MEWS (Modified Early Warning Score) και η αξιολόγηση αυτού, ως ένα χρήσιμο εργαλείο από τους νοσηλευτές στα τμήματα για την αναγνώριση ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση.Μέθοδος: Πρόκειται για συνδυασμένη αναδρομική και προοπτική μελέτη σε δείγμα 153 ασθενών σε ένα πανεπιστημιακό νοσοκομείο. Όλοι οι ασθενείς εισήχθησαν στη ΜΕΘ από τα γενικά τμήματα. Οι παράμετροι που συλλέχθηκαν αναδρομικά ήταν οι πέντε διαδοχικές μετρήσεις της κλίμακας MEWS τις τελευταίες 20 ώρες πριν την εισαγωγή στη ΜΕΘ. Οι παράμετροι που συλλέχθηκαν προοπτικά ήταν η έκβαση της νοσηλείας στη ΜΕΘ, όπως αυτή εκφράζεται με τη θνητότητα, τη διάρκεια νοσηλείας, αλλά και το ποσοστό επανεισαγωγών στη ΜΕΘ μετά το πρώτο εξιτήριο.Αποτελέσματα: Τα πιο συχνά ανεπιθύμητα συμβάματα ήταν η οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια (39.9%) και η σηπτική καταπληξία (20.3%). Η Μέση Διάρκεια Νοσηλείας από την ημέρα καταγραφής του ανεπιθύμητου συμβάματος μέχρι το εξιτήριο από το νοσοκομείο υπολογίστηκε 19.7 ± 17.9 ημέρες, ενώ στη ΜΕΘ υπολογίστηκε 9.0 ± 9.8 ημέρες. Καταγράφηκαν 24 επανεισαγωγές ασθενών στη ΜΕΘ (15.7%). Η θνητότητα των ασθενών της μελέτης εντός της ΜΕΘ ήταν 33.3% (51/153), σημαντικά μεγαλύτερη από τη γενική θνητότητα των ασθενών της ΜΕΘ το ίδιο χρονικό διάστημα (19.7%).Η βαθμολογία στην κλίμακα MEWS έβαινε διαρκώς αυξανόμενη τις τελευταίες 20 ώρες και οι περισσότεροι ασθενείς παρέμεναν στα τμήματα, με βαθμολογία >7, αρκετές ώρες πριν την εισαγωγή στη ΜΕΘ. Σημαντικές συσχετίσεις βρέθηκαν μεταξύ της βαθμολογίας της κλίμακας MEWS και της θνητότητας, αλλά και της διάρκειας νοσηλείας στη ΜΕΘ. Η βαθμολογία >7 ορισμένες ώρες πριν την εισαγωγή στη ΜΕΘ συσχετίστηκε ισχυρά με τη θνητότητα στη ΜΕΘ. Επίσης, λόγω ότι ορισμένες μετρήσεις δεν καταγράφονται για πολλούς λόγους, φάνηκε να έχει ιδιαίτερη αξία η γραμμική τάση της εξέλιξης των διαδοχικών βαθμολογιών MEWS στο χρόνο παρατήρησης.Συζήτηση: Η μελέτη επιβεβαιώνει την ύπαρξη ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση στα γενικά τμήματα του νοσοκομείου και την προοδευτικότητα της επιδείνωσης της υγείας τους. Αναδεικνύει την κλινική επιδείνωση των ασθενών κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ωρών και κυρίως τις τελευταίες 8 ώρες πριν την εισαγωγή στη ΜΕΘ. Αυτό μετρήθηκε με τη κλίμακα MEWS, δίνοντας σαφείς ενδείξεις για την αξία της στο πλαίσιο της καθημερινής κλινικής φροντίδας ενός τριτοβάθμιου νοσοκομείου. Η χρήση του δείκτη MEWS από τους νοσηλευτές ως ένα εργαλείο έγκαιρης προειδοποίησης μπορεί συμβάλλει στη βελτίωση της έκβασης της νοσηλείας των ασθενών. Τέτοιου είδους αλγόριθμοι αποτελούν μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας χωρίς παρερμηνείες μεταξύ ιατρών και νοσηλευτών για την τεκμηριωμένη περιγραφή της κατάστασης ενός ασθενή.Συμπεράσματα: Η χρήση αλγορίθμων όπως η κλίμακα MEWS μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο και ένα ισχυρό προγνωστικό δείκτη της έκβασης της υγείας των νοσηλευόμενων ασθενών. Έτσι θα αποφεύγεται η υποεκτίμηση της κλινικής κατάστασης των ασθενών και αυτό βοηθά ειδικά τα υποστελεχωμένα από νοσηλευτές και ιατρούς τμήματα των ελληνικών νοσοκομείων. Αντανακλά παράλληλα στην αποσυμφόρηση των κλινών ΜΕΘ και στη μείωση της θνητότητας στο νοσοκομείο. Αποφεύγοντας ορισμένες εισαγωγές στη ΜΕΘ εξυπηρετείται παράλληλα ένας από τους κεντρικούς στόχους της πολιτικής της υγείας, αυτός της συγκράτησης των δαπανών υγείας ειδικά σε περίοδο οικονομικής ύφεσης.