Διερεύνηση του πολυμορφισμού του γονιδίου του αναστολέα του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου-1 και των επιπέδων του στον ορό, σε παιδιά και εφήβους με αυξημένο δείκτη μάζας σώματος

Εισαγωγή. Ο ΡΑΙ-1 είναι ο κύριος αναστολέας των ενεργοποιητών του πλασμινογόνου και της ινωδόλυσης. Αυξημένα επίπεδα PAI-1 πλάσματος βρίσκονται σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις όπως στην παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία, αντίσταση στην ινσουλίνη (IR), καρδιαγγειακή νόσο (ΚΑΝ) και καρκίνο. Ο PAI-1 έχει συνδεθεί με την αυξημένη εμφάνιση αθηροθρόμβωσης σε ασθενείς με αυτές τις παθήσεις. Μελέτες έχουν δείξει συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων πλάσματος PAI-1 και του πολυμορφισμού 4G/5G(rs1799762) του υποκινητή του γονιδίου του PAI-1. Σκοπός. Ο σκοπός της μελέτης αυτής ήταν να διερευνηθεί η συσχέτιση του πολυμορφισμού 4G/5G και των επιπέδων PAI-1 πλάσματος σε υπέρβαρα/παχύσαρκα παιδιά/εφήβους σε σύγκριση με μάρτυρες με φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ). Υλικό και μέθοδοι. 99 παχύσαρκα/υπέρβαρα παιδιά/έφηβοι (μέση ηλικία 9.9±2.8 έτη) και 93 μάρτυρες (μέση ηλικία 10±2.1 έτη) συμμετείχαν στη μελέτη. Έγιναν ανθρωπομετρικές μετρήσεις, και μετρήθηκαν τα επίπεδα ΡΑΙ-1 πλάσματος και βιοχημικοί δείκτες νηστείας (TC, HDL-C, LDL-C, Tg, Apo(A), Apo(B), Lp(a), γλυκόζη (FBG), ινσουλίνη (FI), SGOT (AST), SGPT (ALT), γGT, ουρικό οξύ, hsCRP, HOMA-IR). Οι γονότυποι 4G/4G, 4G/5G, 5G/5G του πολυμορφισμού 4G/5G μελετήθηκαν με απομόνωση του DNA από ολικό αίμα με RΤ-PCR και ανάλυση Υψηλής Ευκρίνειας Τήξης (HRM). Η στατιστική ανάλυση έγινε με SPSS 20.0, στατιστική σημαντικότητα p<0.05. Αποτελέσματα. Οι μέσες τιμές των μεταβλητών TC, Tg, Apo(B), FI, HOMA-IR, SGPT (ALT), γ-GT, ουρικού οξέος, hsCRP, επιπέδων PAI-1 βρέθηκαν στατιστικά σημαντικά υψηλότερες στα υπέρβαρα/παχύσαρκα παιδιά/ εφήβους σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές των μαρτύρων, οι HDL-C, Apo(A) σημαντικά μικρότερες. Στατιστικά σημαντική διαφορά δε βρέθηκε για τις μεταβλητές LDL-C, Lp(a), FBG, SGOT(AST). Για την Lp(a), διαφάνηκε μια τάση τα υπέρβαρα/παχύσαρκα παιδιά και εφήβους να έχουν αυξημένες τιμές σε σχέση με τους μάρτυρες. Η μέση τιμή PAI-1 ορού στα προεφηβικά/υπέρβαρα παιδιά/εφήβους και εφηβικούς μάρτυρες βρέθηκε στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερη απ’ ότι στους προεφηβικούς μάρτυρες. Μόνο για τους γονότυπους 4G/4G και 5G/5G βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ υπέρβαρων/παχύσαρκων παιδιών/εφήβων και μαρτύρων. Ο γονότυπος 4G/4G βρέθηκε σε μεγαλύτερο ποσοστό στην ομάδα υπέρβαρων/παχύσαρκων, ο 5G/5G στην ομάδα των μαρτύρων. Στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων δε βρέθηκε για το γονότυπο 4G/5G. Η μέση τιμή του PAI-1 πλάσματος βρέθηκε στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερη μόνο στις ομάδες των υπέρβαρων/παχύσαρκων 4G/4G και 5G/5G από τις αντίστοιχες των μαρτύρων, ενώ δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ υπέρβαρων/ παχύσαρκων 4G/4G και 5G/5G και μεταξύ μαρτύρων 4G/4G και 5G/5G.Συμπεράσματα. Τα υπέρβαρα/παχύσαρκα παιδιά/έφηβοι είχαν αυξημένα επίπεδα PAI-1 πλάσματος και σημαντικά συχνότερο γονότυπο 4G/4G σε σχέση με τους μάρτυρες όπου ο γονότυπος 5G/5G ήταν συχνότερος. Για το γονότυπο 4G/5G δε βρέθηκε διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων. Το αλληλόμορφο 4G του υποκινητή του γονιδίου ΡΑΙ-1 μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη ΚΑΝ στην ενήλικη ζωή. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την εξαγωγή οριστικού συμπεράσματος.