
Η επίδραση της συμμόρφωσης στη θεραπευτική αποτελεσματικότητα αναλόγων σωματοστατίνης σε ασθενείς με μεγαλακρία
Author(s) -
Δημήτριος Καλδρυμίδης
Publication year - 2021
Language(s) - Uncategorized
Resource type - Dissertations/theses
DOI - 10.12681/eadd/42530
Subject(s) - insulin like growth factor , growth hormone , endocrinology , growth factor , medicine , biology , hormone , receptor
Η Μεγαλακρία είναι μια χρόνια και φθοροποιός νόσος, η οποία δύναται να χαρακτηρισθεί ως μία “κλινικά κακοήθης νόσος”, εφ΄ όσον οι επιπτώσεις της στα διάφορα όργανα του σώματος οδηγούν σε αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Τα κλινικά ευρήματα και οι μορφολογικές αλλαγές του σώματος οφείλονται στην αυξημένη έκκριση της αυξητικής ορμόνης (GH, growth hormone). Έχει δε αποδειχθεί ότι η βαρύτητα των επιπτώσεων της μεγαλακρίας, και κατά συνέπεια η αυξημένη θνησιμότητα, έχει θετική συσχέτιση με τις αυξημένες τιμές της αυξητικής ορμόνης και του ινσουλινόμορφου αυξητικού παράγοντα Ι (IGF-Ι, insulin growth factor 1). Τα καθημερινά ενοχλήματα (κεφαλαλγία, υπέρταση, αρθραλγίες κ.τ.λ.), η κοινωνική απομόνωση, η αυξημένη νοσηρότητα και το χαμηλό προσδόκιμο επιβίωσης, επιβάλλουν την έγκαιρη διάγνωση, την άμεση αντιμετώπιση και την αποτελεσματική θεραπεία της μεγαλακρίας. Στους θεραπευτικούς στόχους συγκαταλέγονται επίσης η αποκατάσταση των οπτικών και των άλλων νευρολογικών διαταραχών και η διατήρηση της λειτουργίας της υποφύσεως.Ενδεικτικό της επιτακτικής ανάγκης για τη θεραπεία της μεγαλακρίας είναι οι διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις οι οποίες έχουν αναπτυχθεί, όπως η χειρουργική εκτομή του αδενώματος, η ακτινοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή. παλαιότερα με τη χορήγηση υψηλών δόσεων αγωνιστών ντοπαμίνης (αρχικά βρωμοκρυπτίνη στη συνέχεια κιναγολίδη και τελευταία καβεργολίνη), και από το 1990 με τη χορήγηση αναλόγων σωματοστατίνης (οκτρεοτίδη - λανρεοτίδη και πρόσφατα πασιρεοτίδη). Τέλος από το 2003 στη φαρμακευτική αντιμετώπιση της μεγαλακρίας προστέθηκε η χορήγηση της πεγκβισομάντης που είναι ανταγωνιστής των υποδοχέων της αυξητικής ορμόνης.Μέχρι σήμερα, η διασφηνοειδική εκτομή του αδενώματος που υπερεκκρίνει αυξητική ορμόνη, αποτελεί την πρώτη προσέγγιση του προβλήματος, αλλά η επιτυχία της επέμβασης εξαρτάται από:την εξειδίκευση του νευροχειρουργικού κέντρου,την επιδεξιότητα του νευροχειρουργού, την προεγχειρητική εντόπιση του αδενώματος, το μέγεθος του αδενώματος, τις πιθανές επεκτάσεις αυτού σε παρακείμενα τμήματα του εγκεφάλου.Η ακτινοβολία του αδενώματος εναλλακτική μορφή θεραπείας της νόσου, αλλά το θεραπευτικό της αποτέλεσμα επιτυγχάνεται μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι ένα μεγάλο ποσοστό μεγαλακρικών ασθενών εμφανίζει υποϋποφυσισμό και για αυτό επιβάλλεται η ακτινοθεραπεία να γίνεται σε εξειδικευμένα κέντρα.Η φαρμακευτική αγωγή με τη χορήγηση των αναλόγων σωματοστατίνης, της οκτρεοτίδης και της λανρεοτίδης δηλαδή, έδειξε ότι ελαττώνονται τόσο τα επίπεδα της GH σε ποσοστό μέχρι και 90% περίπου, όσο και ομαλοποιούνται οι τιμές του IGF-I σε ικανοποιητικά επίπεδα. Eπίσης, βελτιώνονται σημαντικά τα συμπτώματα και τα παθολογικά σημεία της μεγαλακρίας και μειώνεται το μέγεθος του αδενώματος, με ελάχιστες παρενέργειες.Όπως είναι πλέον γνωστό οι επιπτώσεις της μεγαλακρίας στα διάφορα όργανα του σώματος οδηγούν σε αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα κυρίως από το κυκλοφορικό και αναπνευστικό σύστημα.Έχει μάλιστα αποδειχθεί ότι η βαρύτητα των επιπτώσεων της μεγαλακρίας, και κατά συνέπεια η αυξημένη θνησιμότητα, έχει θετική συσχέτιση με τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης και του IGF-I αφ’ ενός, και αφ’ ετέρου με το διάστημα έκθεσης στην υπερέκκριση της αυξητικής ορμόνης. Συνήθως η διάγνωση και συνεπώς η θεραπεία γίνεται σχεδόν 10 έτη μετά την έναρξη της νόσου, όταν γίνονται εμφανείς οι μορφολογικές επιπτώσεις της νόσου. Τότε, η διάγνωση της μεγαλακρίας είναι εύκολη, ενώ είναι εξαιρετικά δύσκολη στα αρχικά της στάδια αφού τα συμπτώματα και τα σημεία της είναι κοινά για πληθώρα παθήσεων