Παρακολούθηση ασθενών με κυστικές παθήσεις των μαστών με υπερηχοτομογράφημα

Οι κύστεις αποτελούν περίπου το 25% των ψηλαφητών διογκώσεων του μαστού. Ο υπέρηχος είναι δυνατό να κατατάξει τις κυστικές βλάβες του μαστού ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας και η κατάταξη αυτή καθορίζει και την ενδεδειγμένη αντιμετώπιση. Στην παρούσα έρευνα παρακολουθήσαμε προοπτικά ασθενείς με ψηλαφητές κυστικές βλάβες του μαστού και καταγράφηκε η αντιμετώπιση της βλάβης καθώς και η εξέλιξη της.Οι ασθενείς που μελετήσαμε εξετάσθηκαν στα εξωτερικά ιατρεία της Α΄ Προπαιδευτικής Χειρουργικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο λόγω ψηλαφητής διόγκωσης στον μαστό με κλινικά καλοήθη στοιχεία κατά τα έτη 2000-2006. Η παρακολούθηση των παραπάνω ασθενών έγινε τουλάχιστον για 6 χρόνια (από 6-10 χρόνια).Όλοι οι ασθενείς που μελετήσαμε υποβλήθηκαν σε υπερηχογραφία αμφοτέρων των μαστών και κλινικής εξέτασης. Οι ασθενείς άνω των 40 ετών υποβλήθηκαν και σε μαστογραφία. Συμπληρωματικά μερικοί ασθενείς έκαναν και μαγνητική ή ψηφιακή μαστογραφία, κατά περίπτωση. Τέλος, σε όλους τους ασθενείς καταγράφηκαν το φύλο, η ηλικία, το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό, τα ευρήματα της μαστογραφίας και του υπερήχου, η παθολογοανατομική διάγνωση της εγχειρητικής βιοψίας, καθώς και η κυτταρολογική διάγνωση του υγρού της κύστης. Το στατιστικό ολοκληρωμένο πρόγραμμα SPSS 11.0 χρησιμοποιήθηκε για την ανάλυση των δεδομένων. Σε όλες τις αναλύσεις τιμές p μικρότερες από 0,05 θεωρήθηκαν στατιστικά σημαντικές.Συνολικά, εξετάσθηκαν με υπερηχογράφημα μαστών 278 ασθενείς, εκ των οποίων οι 269 ήσαν γυναίκες (96,7%) και οι εννέα άνδρες (3%), με ψηλαφητή διόγκωση στον ένα ή και στους δύο μαστούς. Ο μέσος όρος ηλικίας των γυναικών ασθενών ήταν 46,8 ετών (SD±10.3), ενώ ο μέσος όρος ηλικίας των αρρένων ασθενών ήταν 52 ετών (SD±14), με την διαφορά να μην είναι στατιστικά σημαντική (p>0.05). Ο μέσος όρος του χρόνου παρακολούθησης ήταν 57 μήνες (SD±12), ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών (256 ποσοστό 92%) ολοκλήρωσαν τον χρόνο παρακολούθησης. Ο υπερηχογραφικός έλεγχος τεκμηρίωσε ορθά την διάγνωση σε 172 περιπτώσεις (ποσοστό 87,3%), ενώ σε 17 περιπτώσεις έδωσε ψευδώς θετικά αποτελέσματα (ποσοστό 8,6%). Όσον αφορά τις κυστικές βλάβες του μαστού, ο υπέρηχος απέτυχε να χαρακτηρίσει σωστά 1 μόνο περίπτωση.Συμπερασματικά, η παρούσα μελέτη αναδεικνύει ότι είναι ασφαλές να χαρακτηρισθεί ένα ψηλαφητό κυστικό μόρφωμα του μαστού ως καλόηθες και να προταθεί μακροχρόνια παρακολούθηση αντί της χειρουργικής εξαίρεσης, εφόσον παρουσιάζει σταθερότητα κλινικά και απεικονιστικά, για τουλάχιστον 2 χρόνια, καθώς σε κανέναν ασθενή από τους 278 που τέθηκαν σε τακτικό έλεγχο για 6 χρόνια δεν παρατηρήθηκε καμία περίπτωση καθυστερημένης διάγνωσης καρκίνου του μαστού σε βλάβη που αρχικά είχε χαρακτηρισθεί πιθανώς καλοήθης ή καλοήθης.