Έρευνα παραμέτρων κατολισθητικότητας στην πρόγνωση αστοχιών πρανών

Η διατριβή ασχολείται με έναν πολύ σημαντικό γεωλογικό κίνδυνο, τις κατολισθήσεις στον Ελληνικό χώρο, που έχουν προκαλέσει ιδιαίτερα σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Μάλιστα, σαν συνέπεια των κλιματικών αλλαγών αναμένεται αύξηση της κατολισθητικής επικινδυνότητας σε πολλές περιοχές. Το αντικείμενο της διατριβής αφορά τη διερεύνηση των παραγόντων εκείνων που ελέγχουν το φαινόμενο των κατολισθήσεων με σκοπό τη χρήση τους σε συγκεκριμένη μεθοδολογία για την πρόγνωση των αστοχιών πρανών. Η προσέγγιση του προβλήματος γίνεται με τη μεθοδολογία του Rock Engineering System (RES) μέσω της χρήσης ενός πίνακα που ονομάζεται μητρώο αλληλεπίδρασης, στο οποίο επιλέγονται οι παράμετροι που θεωρούνται ότι καθορίζουν το εξεταζόμενο κάθε φορά έργο, μελετώνται οι αλληλεπιδράσεις τους, υποδεικνύοντας ποιες από αυτές είναι περισσότερο διαδραστικές στο σύστημα (κατολίσθηση) μέσα στο οποίο εξετάζονται, ποιες είναι οι περισσότερο κυρίαρχες και ποιες έχουν μικρότερη επίδραση ή είναι ασήμαντες στην αστοχία ενός πρανούς. Η πρωτοτυπία της διατριβής είναι η δυνατότητα διερεύνησης δυνητικής αστοχίας πρανών σε εξεταζόμενες περιοχές (διαφόρων κλιμάκων) με μια πρώτη γρήγορη ανάλυση για τον προσδιορισμό του δείκτη αστάθειας για οποιοδήποτε είδος κατολίσθησης και για οποιοδήποτε είδος γεωλογικού σχηματισμού ή/και συνδυασμού τους, πριν γίνουν οι απαραίτητες εκείνες έρευνες που θα προσδιορίσουν τα γεωτεχνικά χαρακτηριστικά της περιοχής ενδιαφέροντος και στην οποία ποτέ στο παρελθόν δεν έχει εκδηλωθεί κατολίσθηση. Αναλυτικότερα, στην διατριβή γίνεται συνοπτική ποιοτική παρουσίαση και αξιολόγηση των κυριότερων συστημάτων γεωτεχνικής ταξινόμησης σε βραχώδεις σχηματισμούς (RQD, RMR, Q, SMR, GSI) καθώς και των μεθοδολογιών εκείνων που από πολλούς ερευνητές έχουν προταθεί ως αναλυτικά εργαλεία λήψης αποφάσεων για την αντιμετώπιση του κινδύνου των κατολισθήσεων (Αναλυτική Ιεραρχική Διαδικασία, Ασαφής Λογική, Τεχνητά Νευρωνικά Δίκτυα). Αιτιολογείται γιατί αυτά δεν δίνουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, έως και σήμερα, στην αντιμετώπιση της πρόγνωσης των αστοχιών πρανών και τεκμηριώνονται οι λόγοι που η έρευνα παρουσιάζει και αναλύει την έννοια της μεθοδολογίας RES για τη διερεύνηση της κατολισθητικής επιδεκτικότητας των πρανών. Επιπλέον, παρουσιάζονται και αναλύονται χαρακτηριστικές κατολισθητικές παράμετροι που αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία στηρίζεται το μητρώο αλληλεπίδρασης της συγκεκριμένης μεθοδολογίας. Η έρευνα στο πλαίσιο της διατριβής κατέληξε σε δέκα πολύ σημαντικές κατολισθητικές παραμέτρους, τεκμηριώνοντας τη δράση τους σε τέσσερα ιστορικά κατολισθητικά συμβάντα (μεγάλης κλίμακας) από τον Ελληνικό χώρο με σκοπό την επιβεβαίωση των αστοχιών τους. Επιπλέον, έγινε επικύρωση της μεθοδολογίας σε μια περιοχή μικρότερης κλίμακας (1:50.000) και συγκεκριμένα στην περιοχή που ορίζεται από το Γεωλογικό φύλλο “Μεγαλόπολη”, επιβεβαιώνοντας συνολικά είκοσι μια θέσεις αστοχιών πρανών σε αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή. Συμπερασματικά, η διατριβή αποσκοπεί στην δημιουργία ολοκληρωμένης μεθοδολογίας - πρόγνωσης του κινδύνου αστοχίας των πρανών, αναδεικνύοντας τις κατάλληλες κατά περίπτωση παραμέτρους που να μπορούν να ποσοτικοποιούνται ευκολότερα από ότι εκείνες που απαιτούν χρόνο και οικονομικό κόστος. Η εφαρμογή της συγκεκριμένης μεθοδολογίας αναμένεται να βοηθήσει στην πρόληψη των κατολισθήσεων με τελικό στόχο την δυνατότητα εφαρμογής των αποτελεσμάτων της έρευνας στο στάδιο λήψης απόφασης και σχεδιασμού.