Η συμβολή του Θεάτρου του Καταπιεσμένου και άλλων δραματικών τεχνικών στην ανάπτυξη της διαπολιτισμικής ικανότητας των εκπαιδευτικών

Η παρούσα διδακτορική διατριβή συνδυάζει τα επιστημονικά πεδία των παραστατικών σπουδών και της παιδαγωγικής επιστήμης. Το αντικείμενο της διατριβής προέκυψε από τη διαπίστωση πολλών ερευνών ότι τόσο η αρχική όσο και η συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων σχετικά με τη διαπολιτισμική προσέγγιση έχει κατά το μεγαλύτερο μέρος της τοποθετηθεί σε λάθος πλαίσιο, καθώς δίνει έμφαση στην αμιγώς θεωρητική κατάρτιση και στηρίζεται στην παραδοσιακή μετωπική δασκαλοκεντρική διδασκαλία. Αντιθέτως, σύμφωνα με την προσέγγισή μας, η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών για τη διαπολιτισμική διαχείριση της ετερότητας έχει ως πρωταρχικό στόχο να θέτει ο εκπαιδευτικός υπό συζήτηση τον εαυτό του, τις ταυτότητές του, τη συμπεριφορά του και τις σχέσεις του, ώστε να μην λειτουργεί μόνο ως υποδοχέας και μεταφορέας θεωριών για το διαπολιτισμικό σχολείο. Με την παρούσα έρευνα, θεωρώντας ως δεδομένο ότι η διαπολιτισμικότητα αποτελεί επιτακτικό ζητούμενο για το ελληνικό σχολείο, σκοπός ήταν να συμβάλουμε στην πλαισίωση της θεωρίας για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση από συγκεκριμένες δράσεις ενίσχυσης των εκπαιδευτικών που προέρχονται από το πεδίο του θεάτρου και να ανταποκριθούμε, έτσι, στην αυξανόμενη ζήτηση για επιμόρφωση με νέα εργαλεία, νέους τρόπους και μεθόδους, συμβατά με τις αρχές της διαπολιτισμικότητας και με την προσωποκεντρική και στοχαστικο-κριτική προσέγγιση στην εκπαίδευση ενηλίκων. Στο πλαίσιο μιας έρευνας δράσης, υλοποιήθηκε ένα πρωτότυπο εντατικό πρόγραμμα ολιστικής επιμόρφωσης εκπαιδευτικών για την ενίσχυση της διαπολιτισμικής ικανότητας με όχημα τη θεατρικότητα. Στο πρόγραμμα επιμόρφωσης συστηματοποιήθηκε η χρήση θεατρικών και βιωματικών τεχνικών από το εφαρμοσμένο / κοινωνικό θέατρο, τις παραστατικές τέχνες στην εκπαίδευση και τη βιωματική διαπολιτισμική εκπαίδευση, με βασική μέθοδο το Θέατρο του Καταπιεσμένου. Μεθοδολογικά η έρευνα υπάγεται στο ποιοτικό ερευνητικό παράδειγμα. Η παραγωγή, η συλλογή και η ανάλυση των δεδομένων βασίστηκε στην παραστατική εθνογραφία και την έρευνα με βάση τις παραστατικές τέχνες καθώς και στη θεμελιωμένη θεωρία. Τα συμπεράσματα της έρευνας δράσης ήταν ότι κατά τη διάρκειά της προέκυψε μετασχηματισμός των συμμετεχόντων ως προς τη διαπολιτισμική κοσμοθεώρηση, τη διαπολιτισμική επιδεξιότητα και τη διαπολιτισμική εκπαιδευτική επιστημολογία.