Μια θεμελιωμένη θεωρία για τη χρήση των συντομευμάτων στην καθημερινότητα των γλωσσικών χρηστών με βάση τα ελληνικά συμφραζόμενα

Στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο συγκείμενο τα γραφικά συστήματα αλλάζουν με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Οι εκάστοτε νέες τεχνολογίες γραφής επηρεάζουν το γραφικό σύστημα με ιδιαίτερα άμεσο τρόπο. Ο εκδημοκρατισμός της τυπογραφικής τέχνης μέσω της χρήσης των προσωπικών ηλεκτρονικών υπολογιστών καθιστά διαθέσιμη για τον μέσο χρήστη μια ποικιλία σημείων. Η νέα τεχνολογικά διαμεσολαβημένη επικοινωνία επιφέρει νέες συμβάσεις, παροχές και περιορισμούς, στους οποίους οι γλωσσικοί χρήστες προσαρμόζονται ευέλικτα και δημιουργικά επαναπροσδιορίζοντας τις πρακτικές τους και αναπτύσσοντας νέες δεξιότητες στο πλαίσιο του τεχνο-γραμματισμού. Οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) προσφέρουν μια εκτεταμένη ορθογραφική παλέτα στη θέση των κανονιστικών δυαδικών επιλογών της έντυπης τεχνολογίας και η ποικιλότητα μπορεί να υπάρχει σε διάφορα μέρη του ορθογραφικού χώρου. Σε αυτό το πλαίσιο παρατηρείται ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον στην ερευνητική κοινότητα για τη μελέτη της γραπτής/οπτικής επικοινωνίας ως αντικειμένου κοινωνιογλωσσολογικής έρευνας και τα ζητήματα του συστήματος γραφής και της ορθογραφίας λειτουργούν ως ενδείκτες βαθύτερων ερωτημάτων ιδεολογίας και ταυτότητας. Στην παρούσα διατριβή υιοθετώντας μια εποικοδομητιστική προσέγγιση παρουσιάζω την οικοδόμηση μιας θεμελιωμένης θεωρίας σχετικά με τις νεανικές (ορθο)γραφικές ταυτότητες που πραγματώνουν οι γλωσσικοί χρήστες στην καθημερινότητά τους μέσω της χρήσης συντομευμάτων με βάση τα ελληνικά συμφραζόμενα. Ειδικότερα, η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας ημερολόγια και ερωτηματολόγια με ανοιχτού τύπου ερωτήσεις. Στην έρευνα συμμετείχαν 84 φοιτητές/τριες του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στον Βόλο. Παράλληλα, επεξεργάστηκα δεδομένα από άλλες έντυπες κειμενικές πηγές, φωτογραφικό υλικό από τον περιβάλλοντα χώρο, και διάφορες διαδικτυακές πηγές τριγωνοποιώντας τα δεδομένα με σκοπό την πληρότητα της ερμηνείας του φαινομένου υπό μελέτη. Στόχος της παρουσιαζόμενης έρευνας είναι να αναδείξει πτυχές της οπτικής επικοινωνίας, όπως αντανακλάται στις πρακτικές και τις επιλογές των γλωσσικών χρηστών εστιάζοντας σε ένα φαινόμενο, το γλωσσικό φαινόμενο των συντομευμάτων, που δεν έχει προσεγγιστεί συστηματικά υπό το πρίσμα μιας κοινωνιογλωσσολογικής ματιάς για το ελληνικό παράδειγμα, αλλά και στη διεθνή βιβλιογραφία, στην οποία το ενδιαφέρον στρέφεται κυρίως σε ζητήματα τυπολογίας, ορολογίας, μορφολογίας, νεολογίας, φωνητικής-φωνολογίας και ψυχογλωσσολογίας. Το γενικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει η παρουσιαζόμενη διατριβή είναι ότι τελικά η χρήση των συντομευμάτων είναι ένα ιδεολογικά φορτισμένο ζήτημα για το ελληνικό παράδειγμα που σχετίζεται με την κυρίαρχη για τα ελληνικά δεδομένα ιδεολογία της πρότυπης γλώσσας και με τις (ορθο)γραφικές ταυτότητες που επιτελούν οι γλωσσικοί χρήστες σε διαφορετικά πλαίσια αντανακλώντας στοιχεία κοινωνιογλωσσικής αλλαγής.