English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Plus annual

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Tools annual

Global: Zendy Free Plan

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Plus monthly

Problem Durumu: Yasamin kacinilmaz gerceklerinden biri travmatik yasantilardir. Fakli gelisim donemlerinde hemen hemen herkes su veya bu sekilde travmatik sayilacak duzeyde deneyimlerden gecer. Bu deneyimlere karsi verilen tepkiler, dissal ve icsel faktorlere gore degisiklik gosterir. Olumsuz deneyimlerin olumlu sonuclara donusturulmesi icin sahip olunmasi gereken koruyucu faktorler, psikolojik dayaniklilik kavramini gun yuzune cikarir. Psikolojik dayaniklilik, pek cok faktore bagli olarak gelisen bir mekanizmadir. Bu mekanizmayi etkileyen onemli faktorlerden biri, travmatik olaylar sonucunda olusabilecek olumsuz duygulari donusturebilme inanci olarak kabul edilen duygusal oz-yeterliliktir. Insanlarin duygularini algilamasi, duygularini anlamasi, bunlari dusunceye yardimci bir arac olarak kullanmasi ve duygularini duzenleyebilmesi duygusal oz-yeterligi olusturan temel bilesenlerdir. Psikolojik dayaniklilik uzerinde etkisi oldugu dusunulen bir diger faktor ise kisilerarasi duyarliliktir. Kisilerarasi duyarlilik diger kisilerin tutum ve tavirlarinin yanlis yorumlamasina neden olan kisilik ozelligi olarak tanimlanir. Iliskilerde olumlu ve saglikli iletisime sahip olmak, guclu kisilerarasi baglantilarin olusumuna zemin hazirlar. Bu durum, psikolojik dayanikliliklari acisindan bireylere koruyucu bir faktor olarak kalkan gorevi gorur. Ote yandan baskalariyla kurulan olumsuz ve gerginlik unsuru olan baglar, psikolojik dayaniklilik icin risk faktoru olarak kabul edilir. Bu acilardan degerlendirildiginde, duygusal oz-yeterlik ve Bilge Nuran AYDOGDU – Hilal CELIK– Halil EKSI / Eurasian Journal of Educational Research 69 (2017) 37–54 53 kisilerarasi duyarliligin, psikolojik dayaniklilik uzerinde onemli bir etki gucu oldugu dusunulmektedir. Amac: Bu baglamda bu calisma, duygusal oz-yeterlik ve kisilerarasi duyarlilik ozelliklerinin genc yetiskinlerin psikolojik dayanikliliklari uzerinde bir etki gucune sahip olup olmadigi ve sahipse bu etkinin derecesini inceleme uzerine yapilandirilmistir. Yontem: Arastirmanin orneklemini 2014-2015 egitim ogretim doneminde Marmara Universitesi’nde ogrenim gormekte olan genc yetiskinlerden olusturmaktadir. Basit seckisiz ornekleme yonteminin kullanildigi calismada, yaslari 18-34 arasinda degisen (ss:3.48, : 21.26) 331 genc yetiskine (243 bayan, 88 bay) ulasilmistir. Iliskisel tarama modelinin kullanildigi bu calismada arastirmanin amaclarini test etmek icin Es Zamanli Coklu Regresyon analizinden yararlanilmistir. Bulgular: Arastirmanin amaclari dogrultusunda yapilan analizler neticesinde duygusal oz-yeterlik (duygulari anlama ve duygulari dusunceye destekleyici olarak kullanma alt boyutlari) ile kisilerarasi duyarliligin (onaylanma ihtiyaci alt boyutu) birlikte, psikolojik dayanikliligin toplam varyansinin % 34’unu acikladigi sonucuna ulasilmistir. Psikolojik dayanikliligin alt boyutlar bazinda ise elde edilen bulgular su sekildedir: duygulari dusunceye destekleyici olarak kullanma ve duygulari anlama birlikte gelecek algisinin toplam varyansinin %14’unu, onaylanma ihtiyaci ve duygulari algilama boyutlari birlikte aile uyumunun toplam varyansinin %8’ini, ayrilma anksiyetesi, duygu duzenleme, duygulari dusunceye destekleyici olarak kullanma ve duygulari anlama boyutlari birlikte kendilik algisinin toplam varyansinin %38’ini, duygulari dusunceye destekleyici olarak kullanma boyutu tek basina sosyal yeterliligin toplam varyansinin %27’sini ve son olarak duygulari anlama boyutu yine tek basina sosyal kaynaklarin toplam varyansinin %20’sini anlamli sekilde yordamistir. Buna karsin psikolojik dayanikliligin diger alt boyutu olan yapisal sitil, duygusal oz-yeterlik ve kisilerarasi duyarlilik tarafindan anlamli bir sekilde aciklanmamistir Sonuc ve Oneriler: Bu calisma genc yetiskinlerin duygusal oz-yeterlik ve kisilerarasi duyarliliklarinin sahip olduklari psikolojik dayaniklilik ozellikleri uzerinde belirleyici etkilerinin oldugunu acikca ortaya koymaktadir. Travmatik deneyim karsisinda yasanan zorluklarla basa cikabilmek icin, insanlar durumun ustesinden gelme yetenegine sahip olduklarina inanmak zorundadirlar. Insanlar kisilerarasi iliskilere asiri duyarli hale geldikleri zaman cesitli psikolojik rahatsizliklar karsisinda savunmasiz kalirlar. Kisilerarasi iliskilerde beklenilen onaylanma ihtiyaci, dusuk duzey dayanikliligin bir gostergesidir. Bu durum ise olumsuz degerlendirilme, kucuk dusurulme, reddedilme, dislama vb. nedenlerden oturu sosyal iliskilerden kacinma ve uzaklasmaya yol acar. Arastirmanin onemli bulgularindan biri, duygulari dusunceye yardimci bir arac olarak kullanma ve duygulari anlamanin gelecek algisi uzerindeki belirleyici etkisidir. Duygular kisinin bilissel algilarini dolaysiyla kararlarini ve hedeflerini belirler, dolayisiyla gelecek algisini sekillendirir. Arastirmanin bir diger onemli bulgusu duygulari dusunceye yardimci bir arac olarak kullanma, duygu duzenleme, duygulari anlama ve ayrilma anksiyetesinin birlikte x Bilge Nuran AYDOGDU – Hilal CELIK– Halil EKSI / Eurasian Journal of Educational Research 69 (2017) 37–54 54 kendilik algisin uzerinde yordayici etkisi oldugu yonundedir. Yasam olaylari karsisinda duygusal basarilarin tekrarlanmasi, insanlari gelecekte zor durumlarla bas edebileceklerine inanmalarini saglar. Duygusal acidan tutarli ve istikrarli olmanin kisisel guc ve kendilik algisi uzerinde belirleyici bir rolu vardir. Bu nedenledir ki, duygusal acidan yetenekli olabilme insanlarin oz-yeterlik ve benlik saygisi olumlu yonde etki eder. Buna karsin kisilerarasi iliskilerde deneyimlenen ayrilma anksiyetesi benlik algisini zayiflatir. Cunku ayrilma kaygisi insanlar icin savunmasizlik yaratir, kaygi ve duygudurum bozukluklari olasiligini artirir. Arastirmada elde edilen bir diger sonuc ise duygulari anlama ve onaylanma ihtiyacinin aile uyumu uzerindeki yordayici etkisidir. Cocuklarin ihtiyaclari tam karsilanmadiginda, koruyucu bir faktor olmasi gereken aile ne yazik ki bir savunmasizlik/kirilganlik faktorune donusur. Calismanin bir diger bulgusu ise duygulari dusunceye yardimci bir arac olarak kullanmanin sosyal yeterlik uzerindeki yordayici etkisidir. Duygular, sosyal etkilesimler uzerinde belirleyicidir. Tum sosyal etkilesimler duygusal yetenegi icerir ve aralarinda guclu bir baglanti vardir. Olumsuz duygular sosyal yeterliligin azalmasina, sosyal iliskilerde guclukler yasanmasina ve sosyal kaygiya yol acar. Bu calismada elde edilen son bulgu ise duygulari anlamanin psikolojik dayanikliligin alt boyutlarindan sosyal kaynaklar uzerinde yordayici etkisinin oldugu yonundedir. Olumsuz ve travmatik bir durum karsisinda, insanlarin duygularini baskalariyla paylasarak destek alabilmeleri gerekebilir. Kendinin ve baskalarinin duygulari algilama ve diger insanlardan destek alma sosyal kaynaklari artirir ve iliskileri kuvvetlendirir. Cografi konumu nedeniyle savas ve teror olaylariyla karsilasma, sosyo-politik alandaki hizli ve beklenmedik degisimler ve aile icindeki dalgalanmalar gibi etmenler ulkemizdeki bireylerin travmaya maruz kalma olasiliklarini ne yazik ki guclendirmektedir. Bu noktada psikolojik dayanikliligin onemi daha da guclu olur. Bu calisma genc yetiskinlerin psikolojik dayaniklilik ozelliklerinin duygusal oz-yeterlik ve kisilerarasi duyarlilik ozelliklerine gore sekillendigi acikca ortaya koymaktadir. Ne var ki psikolojik dayaniklilik bu baglamda ele alinarak ayrintili bir sekilde incelenmemistir. Bu calisma alandaki bu boslugu bir acidan doldurabilecek niteliktedir. Ayrica, duygusal oz-yeterlik gelismekte olan bir kavramdir ve amprik calismalarla desteklenmesine ihtiyac vardir. Bu calisma duygularin, psikolojik dayanikliligi aciklamada temel olgu oldugunu isaret etmekte olup alanda yapilacak yeni calismalarla desteklenmesi gerekmektedir.

The Predictive Role of Interpersonal Sensitivity and Emotional Self-Efficacy on Psychological Resilience Among Young Adults