English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Tools annual

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Plus monthly

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Global: Zendy Plus annual

Global: Zendy Free Plan

Superior races, inferior races: On popularization of knowledge on human diversity in the Polish lands in the era of Positivism This article aims at demonstrating why an attitude to view the human diversity according to a criterion of race originated in the society in the epoch of Positivism. It is an outline of a specific approach of Polish popular science to popularize achievements of word science in the field of anthropology. The fact that races exist was then taken for granted and efforts were made to describe them. Readers of periodicals were acquired with racial classifications based on geographical and morphological criteria, often evaluating civilizations of individual races and the races themselves. Opinions of both foreign and Polish scientists, travelers and journalists were influenced by Eurocentric world view, and consequently the recognition of a white man, his appearance, activities and civilization, as a pattern that should be followed and imitated by all others in the name of human progress. The term race itself was not defined; moreover, it was used without consistency and arbitrarily, and frequently interchangeably with such terms as ‘generation,’ ‘people,’ ‘branch,’ ‘tribe’ and ‘nation.’ Despite the aboundance of press publications on human races, the knowledge of this notion did not became a systematic one. Notions specific for the then anthropology became more widely known, and the glorification of colonial successes of the white man helped enforce a conviction of his superiority over “wild races” and support cruelty conducted in the name of progress. However, Polish positivist thought approached scientific racism with criticism. Rasy wyzsze, rasy nizsze. O popularyzacji wiedzy na temat roznorodności ludzkiej na ziemiach polskich w dobie pozytywizmu Celem artykulu jest ukazanie jednej z drog, ktora przyczynila sie do zakorzenienia w polskim spoleczenstwie myślenia o roznorodności ludzkiej podlug wartościującego kryterium rasy. W tekście zostala zarysowana specyfika popularnonaukowego ujecia tego problemu w dobie pozytywizmu. Dązono wowczas do upowszechnienia zdobyczy nauki światowej w dziedzinie antropologii. Przyjmowano jako pewnik istnienie ras, starano sie je opisac. Na lamach czasopism zaznajamiano czytelnika z klasyfikacjami rasowymi opartymi na kryteriach geograficznych i morfologicznych, z czasem wartościującymi, wyzej lub nizej oceniającymi zdobycze cywilizacyjne poszczegolnych ras i same rasy. Na rozwazaniach zarowno zagranicznych jak i polskich badaczy, podroznikow i popularyzatorow wiedzy pietno wywarl światopogląd europocentryczny, a w związku z tym uznanie czlowieka bialego - jego wyglądu, jego dzialan i jego cywilizacji - za wzorzec, ktoremu inni powinni sie podporządkowac w imie ogolnoludzkiego postepu. Nie definiowano samego terminu „rasa”, ponadto uzywano go bez wiekszej konsekwencji, dowolnie, a czesto zamiennie z takimi pojeciami jak „pokolenie”, „lud”, „szczep”, „plemie”, a takze „narod”. Wielośc materialu prasowego na temat ras ludzkich nie usystematyzowala wiec wiedzy na ich temat. Spopularyzowano slownictwo charakterystyczne dla owczesnej antropologii, gloryfikując kolonizacyjne dokonania „bialego czlowieka”, umocniono przekonanie o jego wyzszości nad „rasami dzikimi”, oswojono z okrucienstwem dokonywanym w imie postepu. Polska refleksja pozytywistyczna byla jednak krytyczna wobec rasizmu naukowego.

Rasy wyższe, rasy niższe. O popularyzacji wiedzy na temat różnorodności ludzkiej na ziemiach polskich w dobie pozytywizmu