Metodi popunjavanja pravne praznine: odnos države i crkve u Zakonu o crkvama i verskim zajednicama

Pitanje odnosa države i crkve u evropskom pravu predstavlja večitu aktuelnost, još od vremena kada po prvi put ova dva najvažnija oblika ljudskog udruživanja počinju da pretenduju na uređenje istih sfera društvenog delovanja. Suština tih odnosa jeste jedno od centralnih pitanja forum externum-a crkvenog prava, te je kao takvo predmet mnogobrojnih teorijskih polemika. Nakon višedecenijske suštinske pravne praznine, tek pre dvadesetak godina ponovo u prvi plan izbija potreba da državno-crkveno pravo bude uređeno jednom sveobuhvatnom kodifikacijom. Kao rezultat tih napora nastaje srpski Zakon o crkvama i verskim zajednicama iz 2006. godine. Prilikom izrade tog zakonskog teksta tražen je najcelishodniji način popunjavanja pomenute pravne praznine: da li posegnuti za potpuno originalnim rešenjima, koja sa sobom nose rizik svakog novog pravnog instituta; uzeti pravnu transplantaciju iz srodnih pravnih sistema; ili se pak okrenuti prekinutom razvoju ove grane prava u Kraljevini SHS/ Kraljevini Jugoslaviji, s početka XX veka. Ovaj rad ima za cilj da pokaže da je zakonopisac pristupio sintezi ovih metoda, da oceni nomotehničku valjanost zakona, te da pruži uvid u perspektive razvoja državno-crkvenog zakonodavstva u Srbiji.