Zapraszamy… ale bez Hakenkreuzów! Polsko-niemiecka wymiana grup młodzieżowych w latach 1936–1937

W artykule przeprowadzono analizę dokumentów przechowywanych w Archiwum Akt Nowych w Warszawie (zespoły: Ambasada RP w Berlinie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Warszawie i Związek Harcerstwa Polskiego), związanych z polsko-niemiecką wymianą grup młodzieżowych w latach 1936–1937. Wymianę zrealizowano w wyniku współpracy polskich organizacji młodzieżowych: Polska YMCA (1936 r.) i ZHP (1937 r.) z niemiecką Hitler-Jugend (1936–1937). W trakcie analizy odtworzono szczegóły przebiegu wymiany, jej genezę i rzeczywiste cele. Udowodniono, że u jej źródeł nie leżały odgórne dyrektywy, wydane w następstwie „ocieplenia” politycznego z roku 1934, lecz energiczne i konsekwentne zabiegi jednej osoby: dr. R rudolfa Reubera – nauczyciela akademickiego (chemika) i działacza Hitler-Jugend z Frankfurtu nad Menem, a zarazem polonofila, którym stał się podczas trzytygodniowej podróży po Polsce w roku 1935, zorganizowanej przez niego w ramach wymiany frankfurckich pracowników naukowych i studentów z Uniwersytetem Warszawskim. Celem wymiany miało być zbliżenie młodzieży z obu krajów, by przełamać panujące wówczas drastyczne różnice ideologiczne i negatywne stereotypy.Come visit... but without the Hakenkreuz! Polish-German youth exchange in the years 1936–1937The article features an analysis of documents stored in the Archive of New Files in Warsaw (fonds: Polish Embassy in Berlin, Ministry of Foreign Affairs in Warsaw, and Polish Scouting and Guiding Association) with regard to Polish–German youth exchange in the years 1936–1937. The exchange occurred as a result of cooperation between Polish youth organizations: YMCA Poland (1936) and the Polish Scouting and Guiding Association (1937), and German Hitler-Jugend (1936–1937). During the analysis, the course of exchange, its origins and its true objectives were reconstructed. It was demonstrated that the exchange did not occur as a result of decisions made by “top” authorities as a consequence of rapprochement of 1934, but as a result of the efforts of one person: dr. Rudolf Reuber — an academic teacher (chemist), Hitler- -Jugend activist from Frankfurt am Main, and admirer of Poland. He grew fond of Poland during his three-week trip there in 1935, which he had organized as part of Frankfurt academics’ and students’ exchange with the Warsaw University. The aim of the exchange was to bring clo- ser young people from the two countries and overcome drastic ideological differences and ne- gative stereotypes. Key words: Polish Embassy in Berlin, Hitler-Jugend, Consulate General in Frankfurt am Main, Ministry of Foreign Affairs in Warsaw, YMCA Poland, youth exchange, Polish Scouting and Guiding Association