English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Plus annual

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Tools annual

Global: Zendy Free Plan

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Plus monthly

The study aims to investigate the relationship between psychological capital and employees’ job satisfaction. Psychological capital is a concept developed to measure an individual’s psychological capital (Newman, Ucbasaran, Zhu, & Hirst, 2014), which is rather new in Vietnam. Job satisfaction is one of many specific employees’ attitudes towards the job. The results of the study are estimated by using structural equation modeling (SEM) and primary data collected from 848 office workers in Vietnam. The findings show that both psychological capital and its components (self-efficacy, optimism, hope and resiliency) have a positive correlation with employees’ job satisfaction. 4 Nguyễn M. Hà, Ngô T. Trung. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 15(1), 3-17 1. Giới thiệu Cùng với vốn con người và vốn xã hội, vốn tâm lý của người nhân viên được xem như là nguồn lực quan trọng của tổ chức và có thể trở thành lợi thế cạnh tranh. Tuy nhiên, vượt qua hai loại vốn nói trên, vốn tâm lý xem xét đến giá trị của người nhân viên trong thời điểm hiện tại và trong cả chiều hướng phát triển trong tương lai. Vốn tâm lý là bản chất của con người và là trạng thái tâm lý tích cực trong sự phát triển của cá nhân (Avey, Luthans, & Jensen, 2009). Nói cách khác, vốn tâm lý là khái niệm đề cập đến mức độ tích cực trong suy nghĩ, tâm lý của một cá nhân và có liên quan đến sự phát triển bản thân cá nhân đó. Trong bối cảnh làm việc trong một tổ chức, chính sự phát triển về trình độ chuyên môn, kĩ năng làm việc, năng lực làm việc của từng nhân viên trong tổ chức sẽ góp phần vào sự thành công và phát triển của tổ chức đó. Cũng liên quan đến chủ đề về tâm lý nhân viên, thái độ công việc đại diện cho các phản ứng tâm lý và các đánh giá của người nhân viên đối với công việc. Sự hài lòng công việc là một trong những thái độ cụ thể của người nhân viên đối với công việc của mình và được xem như là một thái độ công việc tích cực (Avey, Reichard, Luthans, & Mhatre, 2011; Larson & Luthans, 2006; Lehoczky, 2013). Sự hài lòng công việc là trạng thái cảm xúc vui thích xuất phát từ đánh giá công việc của một cá nhân khi đạt được hoặc tạo điều kiện đạt được các giá trị công việc (Locke, 1969). Tại Việt Nam, sau khi đã dành sự quan tâm đáng kể cho vốn con người và vốn xã hội của các thành viên trong tổ chức, các nhà quản trị dần chuyển hướng sang vốn tâm lý của con người như là nguồn lực mới để nâng cao thái độ và hành vi của nhân viên đối với công việc và hình thành nên lợi thế cạnh tranh của tổ chức. Nghiên cứu thực nghiệm này được thực hiện tại Việt Nam, nhằm tìm hiểu mối quan hệ giữa vốn tâm lý của người nhân viên và bốn thành phần cơ bản của vốn tâm lý với một thái độ công việc cụ thể mang tính tích cực của người nhân viên là sự hài lòng công việc. Từ đó, đưa ra các đề xuất giúp nhà quản trị nâng cao sự hài lòng với công việc của người nhân viên. 2. Cơ sở lý thuyết 2.1. Vốn tâm lý Trên cơ sở kế thừa kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học khác trong lĩnh vực tâm lý học lâm sàng và tâm lý học tích cực cũng như kết quả từ các nghiên cứu thực nghiệm tự thực hiện, Luthans, Youssef, và Avolio (2015) của mình đã xây dựng một khái niệm mới là “Vốn tâm lý”. Luthans và cộng sự (2015) định nghĩa vốn tâm lý là trạng thái phát triển tâm lý tích cực của một cá nhân và được mô tả bằng các thành phần như: (i) sự tự tin năng lực bản thân để giải quyết công việc; (ii) sự lạc quan về kết quả công việc; (iii) sự hy vọng và (iv) sự kiên cường để vượt qua những khó khăn nghịch cảnh trong quá trình làm việc. Các khái niệm thành phần này của vốn tâm lý được Luthans và cộng sự (2015) kế thừa từ các nghiên cứu của nhiều nhà tâm lý học, tiêu biểu như Bandura (1997) về sự tự tin năng lực bản thân, Snyder và cộng sự (1991) về sự lạc quan, Seligman (1998) về sự hy vọng, Masten (2001) về sự kiên cường. Trong lý thuyết về vốn tâm lý, vốn tâm lý tồn tại như là một khái niệm bậc cao và có đặc điểm quan trọng là thường ổn định, nhất quán nhưng cũng dễ được điều chỉnh và sẵn sàng thay đổi, phát triển cao hơn. Trong nghiên cứu này, vốn tâm lý của nhân viên được hiểu theo lý thuyết về vốn tâm lý của Luthans và cộng sự (2015) và được nghiên cứu trong mối quan hệ với sự hài lòng công việc Nguyễn M. Hà, Ngô T. Trung. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 15(1), 3-17 5 của nhân viên ở hai góc độ: (i) bốn khái niệm thành phần (sự tự tin năng lực bản thân, sự lạc quan, sự hy vọng, sự kiên cường); (ii) vốn tâm lý là cấu trúc bậc cao. 2.2. Sự hài lòng công việc Fisher (2003) cũng cho rằng sự hài lòng công việc là một đánh giá về mức độ phù hợp của công việc với nhu cầu, mong muốn và kỳ vọng của nhân viên. Theo đó, trong điều kiện sự kỳ vọng và các giá trị nhận được khác biệt nhau mang tính thực nghiệm, sự hài lòng đối với công việc được xác định khi giá trị nhận được thực tế sau khi thực hiện công việc lớn hơn sự kỳ vọng ban đầu. Sự hài lòng công việc có thể được giải thích hoặc là phản ứng mang tính cảm xúc hoặc là kỳ vọng cá nhân về kết quả và các khía cạnh liên quan đến công việc như tiền lương, sự thăng tiến, bản thân công việc, cơ sở vật chất, bản chất công việc, đồng nghiệp,...(Luthans, 1998). 2.3. Mối quan hệ giữa vốn tâm lý và sự hài lòng công việc Tự tin vào năng lực bản thân là niềm tin của một cá nhân vào khả năng giải quyết tốt bất cứ vấn đề gì bằng sự nỗ lực của chính mình (Wood, Bandura, & Bailey, 1990). Nhờ vậy người nhân viên có sự tự tin cao vào năng lực bản thân ưa thích các công việc nhiều khó khăn hơn, đặt ra các mục tiêu công việc cao hơn và nỗ lực rất nhiều để hoàn thành chúng. Khi được tổ chức giao công việc phù hợp mục tiêu cá nhân đã đặt ra và đạt được thành công, người nhân viên sẽ hài lòng với công việc mình làm. H1a: Sự tự tin vào năng lực bản thân của nhân viên có mối quan hệ dương với sự hài lòng công việc của nhân viên Bên cạnh đó, người nhân viên có vốn tâm lý cao còn có hy vọng cao về công việc. Các vấn đề khó khăn trong công việc được người có mức độ hy vọng cao xem như các thử thách và là cơ hội học tập để nâng cao năng lực bản thân và hoàn toàn có thể giải quyết nó (Youssef & Luthans, 2007) nên ngay cả khi công việc không suôn sẻ, gặp nhiều khó khăn thì người nhân viên có nhiều hy vọng cũng dễ hài lòng với công việc của mình hơn. H1b: Sự hy vọng của nhân viên có mối quan hệ dương với sự hài lòng công việc của nhân viên Sự lạc quan và sự kiên cường cao của người có vốn tâm lý cao cũng có liên quan đến sự hài lòng công việc của họ. Người lạc quan luôn có cảm xúc tích cực với công việc và cuộc sống của mình nên họ cũng có thái độ hài lòng với công việc. Họ cho rằng khó khăn, thất bại chỉ là mang tính nhất thời và không tồn tại lâu dài nên họ có thể thay đổi tình thế. Trong khi đó, sự kiên cường lại giúp người nhân viên chống đỡ tốt hơn và thích nghi dễ dàng hơn với các khó khăn và thất bại trong công việc. Nhờ vậy, họ nhanh chóng hồi phục tâm lý và duy trì cảm xúc tích cực để hài lòng với những gì đang có và sẵn sàng đương đầu với các thử thách tiếp theo. H1c: Sự lạc quan của nhân viên có mối quan hệ dương với sự hài lòng công việc của nhân viên H1d: Sự kiên cường của nhân viên có mối quan hệ dương với sự hài lòng công việc của nhân viên Khái niệm vốn tâm lý tổng thể bao gồm 4 thành phần trên cũng được nhiều nghiên cứu thực nghiệm tiêu biểu như nghiên cứu của Larson và Luthans (2006); Luthans, Avolio, Avey, và Norman (2007); Luthans, Avey, Clapp-Smith, và Li (2008), ... xem xét trong mối quan hệ 6 Nguyễn M. Hà, Ngô T. Trung. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 15(1), 3-17 với sự hài lòng công việc của nhân viên. Hầu hết các nghiên cứu trước đều thu được kết quả về mối quan hệ tích cực giữa vốn tâm lý tổng thể và sự hài lòng công việc của người nhân viên. Do đó, nghiên cứu đưa ra giả thuyết nghiên cứu tổng thể như sau: H1: Vốn tâm lý của nhân viên có mối quan hệ dương với sự hài lòng công việc của nhân viên 3. Thiết kế nghiên cứu 3.1. Phương pháp nghiên cứu Trong quá trình thực hiện, nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và phương pháp nghiên cứu định lượng. Cụ thể, hoạt động lấy ý kiến chuyên gia được sử dụng trong xây dựng thang đo vốn tâm lý và sự hài lòng công việc của nhân viên. Phương pháp nghiên cứu định lượng được sử dụng để ước lượng kết quả nghiên cứu thông qua các kĩ thuật thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy thang đo, phân tích nhân tố khám phá, phân tích nhân tố khẳng định, phân tích mô hình phương trình cấu trúc (SEM). 3.2. Thang đo Từ sự tham khảo các nghiên cứu trước và thực hiện nghiên cứu định tính, nội dung thang đo các khái niệm sử dụng trong nghiên cứu là phù hợp với bối cảnh nghiên cứu tại Việt Nam. Trong hoạt động nghiên cứu định tính, hình thức lấy ý kiến chuyên gia (bao gồm các nhà nghiên cứu về quản trị nhân sự, các nhà quản trị doanh nghiệp, các nhân viên có kinh nghiệm làm việc trên 05 năm) được sử dụng để đánh giá nội dung, bổ sung các biến quan sát mới và chỉnh sửa nội dung các biến quan sát đã xây dựng. Bên cạnh đó, sự phù hợp của việc sử dụng thang đo 5 mức độ để đo lường phản hồi của người trả lời phỏng vấn cũng được trao đổi trực tiếp với các chuyên gia. Có ba phiên bản bảng câu hỏi thường được sử dụng trong đo lường vốn tâm lý của một cá nhân là PCQ-24, PCQ-12 và I-PCQ. Qua khảo sát các nghiên cứu trước, bảng câu hỏi PCQ24 được sử dụng phổ biến nhất và trong nghiên cứu này, PCQ-24 được tham khảo để xây dựng thang đo vốn tâm lý. PCQ-24 là bảng câu hỏi bao gồm 24 câu phát biểu, đo lường bốn nhân tố thành phần của vốn tâm lý. Sau khi lấy ý kiến chuyên gia, có 03 biến quan sát được chỉnh sửa (01 biến quan sát thuộc thang đo Sự kiên cường, 02 biến quan sát thuộc thang đo Sự lạc quan) và mỗi thang đo Sự hy vọng, Sự kiên cường và Sự lạc quan bổ sung 02 biến quan sát mới. Thang đo Vốn tâm lý (kí hiệu là PsyCap) sử dụng trong nghiên cứu này gồm 30 biến quan sát, trong đó có 06 biến quan sát đo lường Sự tự tin năng lực bản thân (kí hiệu là SE) và mỗi thang đo nhân tố Sự hy vọng (kí hiệu là HO), Sự lạc quan (kí hiệu là OP), Sự kiên cường (kí hiệu là RE) đều được đo lường bởi 08 biế

tạp chí khoa học đại học mở thành phố hồ chí minh - kinh tế và quản trị kinh doanh/tạp chí khoa học đại học mở thành phố hồ chí minh- kinh tế và quản trị kinh doanh

Mối quan hệ giữa vốn tâm lý và sự hài lòng công việc của nhân viên