English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Plus annual

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Tools annual

Global: Zendy Free Plan

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Plus monthly

Apstrakt: U radu se kroz analizu raspoložive građe i literature daje prikaz uslova izgradnje i arhitektonskih karakteristika zdravstvenih ustanova podignutih u Beogradu tokom XIX i početkom XX veka. Cilj je da se kroz prikaz izgradnje prvih zdravstvenih zgrada u Beogradu istakne značaj ove vrste državnih zdanja za modernizaciju obnovljene Kneževine Srbije i dostizanje evropskih standarda. U radu su analizirani uslovi njihove izgradnje, urbane i arhitektonske karakteristike, kao i značaj za uobličavanje karaktera i podsticanje razvoja okolnog ambijenta i utemeljenje modernog lika grada. Pored najznačajnijih državnih zdanja u Sava-mali – Sovjeta, Dvora i Velike kasarne, knez Miloš Obrenović 1837. godine započinje izgradnju Palilulske kasarne, u blizini velike česme na Palilulskom trgu. U sklopu kompleksa kasarne inicirana je izgradnja soldatečeskog špitala za stotinu bolesnika, čime započinje istorija izgradnje državnih bolničkih zgrada u obnovljenoj Kneževini. Bolnica je locirana u novim perifernim delovima grada koje naseljava srpsko stanovništvo, izvan stare utvrđene Varoši u šancu, što je bio pogodan prirodni položaj za zdravstvenu zgradu, na ozelenjenoj padini ka Dunavu, a obezbeđeni su i zdravi uslovi za njeno korišćenje, jer je u blizini bio kvalitetni izvor pijaće vode. Krajem četrdesetih godina, u vreme kneza Aleksandra I Karađorđevića, u novoproglašenoj srpskoj prestonici započinju pripreme za izgradnju Nove vojne bolnice, verovatno prema planovima glavnog praviteljstvenog indžinira, arhitekte Jana Nevole. Bolnica, predviđena za smeštaj 120 bolesnika, podignuta je na Vračaru 1846-49. godine, kod današnjeg Cvetnog trga, u blizini brojnih vojnih zgrada. Kao i njegovi prethodnici, knez Mihailo Obrenović je svoju vladavinu obeležio izgradnjom zdrastvene ustanove – prve civilne bolnice u Kneževini. Na placu u Vidinskoj ulici, koji je knez poklonio državi, kod Palilulskog trga i stare Palilulske kasarne, izgrađena je 1868. godine Varoška bolnica preme projektu državnog inženjera Jovana (Josifa)

Nastanak prvih zdravstvenih kompleksa i zgrada u Beogradu u XIX i početkom XX veka