English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Plus annual

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Tools annual

Global: Zendy Free Plan

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Plus monthly

Europa kent sedert zijn stichting zijn grootste crisis. Niet alleen allerhande krantenbijdrages, maar ook een aantal opmerkelijke commentaren van publicisten of filosofen zoals onder andere Geert Mak, Žižek, Dalrymple of Habermas wijzen op de ernst van de politieke en/of economische crisis die Europa doormaakt. In zijn laatste boek stelt Žižek dat ideologie steeds het strijdveld was waarin het toe-eigenen van vroegere tradities centraal staat. Het verdrag van Rome was een historisch unieke poging om het Europees traditioneel politiek paradigma van het nationalisme door middel van een supranationale constructie op te vangen. Misschien is dit vandaag de cruciale vraag: hoe moeten we vandaag omgaan met de oude Europese traditie van de natiestaat? Welke plaats moeten we dit stukje geschiedenis in ons politiek handelen geven? Binnen het spectrum van dit debat situeert zich aan de ene zijde Habermas die ronduit pleit voor een Europese grondwet en een Europese Bondsrepubliek als antwoord op het oude Europese beest van het nationalisme. Aan de andere kant menen eurosceptici zoals onder andere Dalrymple dat de oorzaak van het huidig toenemende nationalisme zich precies in de Europese supranationale structuur situeert. In wat volgt wil ik pogen om, aan de hand van Fichtes Grundlage der gesammten Wissenschaftslehre, het klassieke debat tussen de Europese supranationalisten en de eurosceptici als irrelevant van de hand te wijzen. Ik kan me goed voorstellen dat mijn tekstkeuze wenkbrauwengefrons opwekt. Daarom wil ik kort deze keuze verantwoorden. Wanneer het doel van een bepaald politiek project onduidelijk wordt, kan het raadzaam zijn om de oorsprong van dit idee te (her)denken. Hiermee bedoelen we geenszins dat we dit idee naar een of andere naturalistische, mystiek of romantisch politiek ideaal wensen te herleiden. Eerder is het ons te doen om de noodzakelijke mogelijkheidsvoorwaarde ervan. Vanuit welke grond is zoiets als Europa te denken? Of hoe kunnen we, voorbij mythologie of ideologie, de oorsprong van een dergelijk politiek idee invullen? Fichte heeft bij uitstek de metafysische vraag naar het begrip oorsprong geproblematiseerd. In die zin meen ik dat een hedendaagse interpretatie van deze klassiek transcendentaalfilosofische tekst een politiek potentieel in zich draagt. Ik meen dat deze tekst het idee van een Europese politiek zowel normatief alsook descriptief kan verduidelijken. Methodologisch onderneem ik hiertoe volgende stappen. Vooreerst poog ik te verduidelijken hoe ik Fichtes metafysica vanuit de Grundlage, meen te moeten begrijpen. Hierin zal Fichtes Satz des Grundes centraal staan. In een tweede deel toon ik aan hoe de politieke normatieve inzichten van de Franse politieke filosoof Balibar met betrekking tot Europa op mijn Fichte-interpretatie aansluiten. In deel drie wil ik aangeven hoe de verrassende inzichten uit Luuk van Middelaars' politiekhistoriografisch onderzoek van de Europese Unie: De passage naar Europa. Geschiedenis van een begin, eveneens Fichtes Satz des Grundes als grondslag lijken te veronderstellen.

Fichtes Satz des Grundes als een normatieve en descriptieve grondslag voor Europees politiek project