English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Plus annual

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Tools annual

Global: Zendy Free Plan

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Plus monthly

Giriş Taş, tuğla kerpiç, briket, ahşap yapı malzemelerinin birlikte veya tek kullanılması ile ortaya çıkan yığma yapılar, özellikle Türkiye’nin kırsal bölgelerinde konut, depo ve benzer yapılar şeklinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bazı örneklerde alt kat hayvan barınağı, üst katlar da konut olarak kullanıldığı görülmektedir. Yığma yapılarda mekânı oluşturan duvarlar aynı zamanda yapının ana taşıyıcı elemanıdır. Güvenli bir yığma yapıda duvar, üzerine gelen düşey ve yatay yükleri güvenli şekilde zemine iletmesi gerekir. Yapı güvenliği açısından duvarı oluşturan taş tuğla gibi ana elemanın harç ile bağlanması, duvarın taşıyıcılığını önemli ölçüde belirleyen etkendir. Duvarda kullanılan blokların kalitesi, bağlayıcı harcın kalitesi, işçilik ve detaylara verilen önem, duvarın ve yapının dayanımını belirleyen önemli etkenlerdir.” Yığma yapılarda duvarlar hem binanın kullanım alanını belirler hem de taşıyıcı eleman görevini üstlenirler. Yük aktarımı, kullanılan malzeme ve harç arasında olmaktadır” [Çırak, 2011]. Kırsal bölgelerde yapılan yığma yapıların neredeyse tamamı mühendislik hizmeti almamıştır. Bölgenin yaşam tarzını simgeleyen yapılar, köylünün ekonomik durumu ve yapım tekniği hakkında sahip olduğu tecrübeler ile inşa edilmiş yapılardır (Şekil 1). Yapılan araştırmalarda, adı geçen yapıların mühendislik hizmetinden yoksun olarak hatalı yapısal detaylar ve yanlış yapı malzemeleri ile inşa edilmesi sonucunda yatay ve düşey yükler altında beklenen performansı göstermediğine işaret etmektedir. Son dönemde Kütahya, Elâzığ ve Van’ın kırsal bölgelerini de etkileyen depremlerin oluşturduğu hasarlar, doğru yapısal detayların yapı performansındaki önemini açıkça ortaya çıkarmıştır. “Analizler, 2011 Van Depremlerinden sonra köy evlerinde meydana gelen hasar nedenlerini; • Hatalı malzeme seçimi, • Hatalı mimari tasarım, • Köşe noktalarında duvarlarının birbirine iyi bağlanmaması, • Duvarlarda kapıpencere boşluklarının yeri ve uzunluğunun yanlış seçilmesi, • Ağır tavan kullanılması, • Kullanım sırasında yapıya hatalı ve denetimsiz müdahaleler yapılması ve • Hatılsız duvarların yapılmasından kaynaklandığını göstermektedir” [Parsa, 2015]. Belirtilen hasar nedenleri, geniş kapsamlı olup, deprem sonrasında, kırsal ve diğer tüm yığma yapılarda ortaya çıktığı görülmüştür (Şekil 2). Çalışma sırasında, yukarıda adı geçen sorunların tespitini yapmak üzere, Şubat 2017 tarihinde Gülpınar-Ayvacık (Çanakkale) merkez üstlü depremlerden sonra bölgeye gidilerek araştırmalar yapılmıştır. Yapılan araştırma ve gözlemlerin sonucu, bölgedeki en büyük hasarın Yukarıköy mevkiinde gerçekleştiği belirlenmiş ve bu alanda araştırmanın derinleştirilmesine karar verilmiştir. Yukarıköy’ü Etkileyen Depremin Özellikleri Şubat 2017 Tarihinde meydana gelen deprem özellikle Çanakkale ili Ayvacık ilçesinin kırsal kesiminde etki332 CİLT VOL. 14 SAYI NO. 3 Şekil 1. (a, b) Ayvacık kırsal bölgesini temsil eden yığma taş yapılar. Şekil 2. Van Gülsünler Köyü. (a)

Damages on Houses of Yukarıköy Houses at the Ayvacık Earthquake in February 2017