English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Plus annual

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Tools annual

Global: Zendy Free Plan

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Plus monthly

Problem Durumu: Rekabete dayali ve degisen is pazari dinamiklerinin on plana ciktigi modern cagda, yeni ve yaratici insan yonetimi uygulamalarinin ortaya cikmasiyla birlikte orgut ve calisan arasindaki iliskiyi aciklamada yeni bakis acilari ortaya cikarmistir. Orgut ve calisan arasindaki iliskiyi cift tarafli bir alis-veris iliskisi yerine, calisanin bireysel oznelligine odaklanarak aciklamak icin analitik bir arac olarak one surulen psikolojik sozlesmenin calisanlar icin onemli bir motivasyon araci oldugu, orgutsel guven is doyumu ve orgutsel baglilik gibi pek cok anahtar etken ile iliskili oldugu alanyazindaki ampirik arastirmalarla ortaya konulmustur. Psikolojik sozlesme kavramini ogretmenlerin perspektifinden anlamaya calismak, ogretmenlerin is tutumu ve davranislarini aciklamada onemli bir arac olarak gorunmektedir. Cunku modern yonetim anlayisi insan kaynaginin yonetilmesinde orgutun formel yonu kadar informel yonunun de yonetilmesini onemsemekte, ekonomik sozlesmeler kadar psikolojik sozlesme olgusunu da ise kosmaktadir. Olumlu bir psikolojik sozlesme gelistirebilen ve is cevresiyle ust duzeyde bir uyum yakalayabilen ogretmenlerin islerinden ve is cevrelerinden memnun olmasi beklenebilir. Buradan hareketle bu arastirmanin problemi, ogretmenlerin okullari ile gelistirdikleri psikoojik sozlesme turlerinin neler odugu ve bu psikolojik sozlesmelerinin is cevresni uyum duzeylerinin bir yordayicisi olup olmadiginin belirlenmesidir. Arastirmanin Amaci: Bu arastirmanin amaci, Ankara ili merkez ilceleri kamu ve ozel ilkogretim ogretmenlerinin psikolojik sozlesme algilari ve is cevresine uyum duzeylerinin; okul turu, kidem ve ogrenim durumu degiskenlerine gore belirlenmesidir. Arastirmanin Yontemi: Bu arastirma, tarama modellerinden tekil tarama ve iliskisel tarama modelleri ile desenlenmistir. Arastirma iki alt evrenden olusmaktadir. Birinci alt evren, dokuz merkez ilcede 546 kamu okulunda gorevli 10273 sinif ogretmeninden; ikinci alt evren ise bu ilcelerdeki 58 ozel okulda gorevli 868 sinif ogretmeninden olusmaktadir. Kamu okulu ogretmenlerinin olusturdugu 10273 kisilik evreni, %95 guven duzeyinde 375 katilimci, 868 kisilik ozel okul ogretmenlerinden olusan evreni 234 katilmici temsil edebilecektir. Arastirmanin kapsaminda 375 kamu ve 201 ozel okul ogretmenine anket uygulanmistir. Ogretmenlerin psikolojik sozlesme durumlarini belirlemek amaciyla Rousseau (2000) tarafindan gelistirilmis olan Psikolojik Sozlesme Envanteri (PSE), arastirmaci tarafindan Turkce’ye uyarlanmistir. Is cevresine uyum duzeyleri ise arastirmaci tarafindan gelistirilen olcekle incelenmistir. PSE’de sozlesme turleri hem “Calisanin Yukumlulukleri” ve hem de “Isvenin Yukumlulukleri” boyutlarinda islemsel sozlesme (8 madde), iliskisel sozlesme (8 madde) ve dengeli sozlesme (12 madde) turlerinden olusan alt olcekler bulunmaktadir. Gecissel Sozlesme, 12 maddeden olusmaktadir. PSE’de 64 madde yer almistir. On denemede olcek taslaklari, 70 ozel ve 70 kamu okulunda gorevli 140 sinif ogretmenine uygulanmistir. Veri toplama araclarinin gecerlik analizlerinde acimlayici ve dogrulayici faktor analizlerinden yararlanilmistir. Guvenirlik analizlerinde ise ic tutarlilik katsayisi ve madde toplam korelasyonlari (.30 kesim noktasi alinarak) hesaplanmistir. Psikolojik sozlesme ve is cevresine uyum duzeylerinin egitim durumu ve okul turu degiskenlerine gore test edilmesinde Kruskal Wallis-H testi, okul turu degiskenine gore test edilmesinde ise bagimsiz orneklemler icin t-testi kullanilmistir. Ogretmenlerin psikolojik sozlesme algilarinin is cevresine uyu turleri tarafindan yordanip yordanmadiginin belirlenmesinde ise coklu regresyon analizi teknigi kullanilmistir. Arastirmanin Bulgulari: Kamu (M(ogretmenin yukumlulugu) =3.62; M(okulun yukumlulugu)=3.66) ve ozel (M(ogretmenin yukumlulugu)=3.81;M(okulun yukumlulugu)=3.40) okul ogretmenlerinde en baskin olan psikolojik sozlesme algisi, iliskisel sozlesmedir. Katilimcilar ile okul arasinda olusturulan psikolojik sozlesme turlerinden iliskisel sozlesmeyi, ikinci sirada dengeli sozlesme izlemektedir. Bu sozlesme turunde ozel okul ogretmenleri (M(ogretmenin yukumlulugu) =3.70; M(okulun yukumlulugu)=3.05), kamu okulu (M(ogretmenin yukumlulugu) =3.38; M(okulun yukumlulugu)=2.96) ogretmenlerine gore daha olumlu bir algiya sahiptir. Bu arastirmada, ogretmenlerin islemsel sozlesme algilarinin, psikolojik sozlesme turleri arasinda en dusuk katilim gosterdikleri sozlesme turu oldugu saptanmistir. Islemsel sozlesme turundeki bulgular gostermistir ki ogretmenler hem kendi yukumluluklerini hem de okulun yukumluluklerini kisa donemli ve salt ekonomik sartlarin yerine getirilmesine dayanan bir alisveris iliskisi biciminde degerlendirmemektedir. Gecissel sozlesme algisini olusturan “guvensizlik, belirsizlik ve asinma” alt boyutlarinin toplamindan elde edilen puanlar, hem kamu (M =2.15) hem de ozel (M=2.34) okul ogretmenlerinin dusuk bir gecissel sozlesme algisina sahip oldugunu gostermektedir. Ogretmenlerin is cevrelerine uyumlarina iliskin gorusleri butuncul degerlendirildiginde, kamu ve ozel okul ogretmenlerinin en yuksek uyum gosterdigi boyutlar sirasiyla; is (M(kamu)=3.86; M(ozel)=4.20), meslektas (M(kamu)=3.81; M(ozel)=3.89), yonetici (M(kamu)=3.58; M(ozel)=3.72) ve okul (M(kamu)=3.37; M=3.57(ozel)) boyutlaridir. Baska bir ifade ile kamu ve ozel okul ogretmenleri birinci sirada “isi” ile, ikinci sirada “meslektaslari” ile, ucuncu sirada “yoneticileri” ile ve son sirada “okullari” ile uyum icerisinde oldugunu dusunmektedir. Arastirmanin Sonuclari ve Onerileri: Kamu ve ozel okul ogretmenleri ve okul yonetimi arasindaki islemsel sozlesme zayif, psikolojik sozlesme ise gucludur. Islemsel sozlesme turunde okul turu, kidem ve ogrenim durumu degiskenleri fark yaratan degiskenlerdir. Ogretmenler, okullari ile agirlikli olarak iliskisel sozlesme gelistirmislerdir. Katilimcilarin iliskisel sozlesmeye iliskin goruslerinde okul turu, kidem ve ogrenim durumu degiskenleri fark yaratan degiskenlerdir. Ogretmenlerinin ikinci olarak en yuksek algiya sahip oldugu sozlesme turu, dengeli sozlesmedir. Ozel okul ogretmenleri, okulun ogretmenlere sundugu performans destegini kamu okulu ogretmenlerine gore daha tatminkar bulmaktadir. Dengeli sozlesmeye iliskin ogretmen goruslerinde ogrenim durumu degiskenine gore anlamli farklilik bulunmazken, okul turu ve kidem degiskenlerinde anlamli farklilik bulunmaktadir. Ogretmenler, dusuk duzeyde bir gecissel sozlesme algisina sahiptir. Ogrenim durumu degiskeni, ogretmenlerin gecissel sozlesme algisinda fark yaratan degiskenler degilken okul turu degiskenine gore ogretmen gorusleri anlamli bicimde farklilasmaktadir. Kamu ve ozel okul ogretmenleri en cok “is”leri ile; ikinci olarak “meslektas”lari ile; ucuncu sirada “yonetici”leri ve son sirada “okul”lari ile uyum gostermektedir. Arastirma sonuclarina dayali olarak gelistirilen oneriler soyledir. 1. Islemsel sozlesme algisinin meslege yeni baslayan ve mesleki kidemi en fazla olan ogretmenlerde en yuksek oldugu hatirlanirsa, bunun iliskisel sozlesme algisina donusturulebilmesi icin, yoneticilerin bu grupta yer alan calisanlarin gereksinimlerini ve beklentilerini karsilamak noktasinda daha ozenli davranmasi gerekmektedir. Ayrica yoneticilerin, ogretmenlerin yeterliklerine uygun gorevler vermesi, islerine uyum saglamalarini kolaylastirabilir. 2. Arastirma sonuclarina gore ogretmenler, okuldan sagladiklari yarar oranda okula katki sunmaktadirlar. Okul yonetimlerinin, ozellikle meslege ya da okulda yeni goreve baslayan ogretmenler ile beklentilerini acikca paylasmasi psikolojik sozlesme algisini olumlu yonde etkileyecektir. 3. Psikolojik sozlesme kavraminin karsiliklilik algisina dayandigi hatirlanirsa, bu calismanin calisanin oznel algisini sinirli bir perspektiften yansittigi ileri surulebilir. Psikolojik sozlesme kavraminin anlasilmasinda calisanin algisini merkeze alan arastirmalar cogunlukta olsa da, alanyazinda karsilikli taraflarin algisinin arastirilmasi da onerilmektedir. Bu onermeden hareketle, arastirmacilara okul yonetiminin ve calisanlarin karsilikli psikolojik sozlesme algisini kapsayan bir bakis acisini bir araya getirerek bu yapiyi cift yonlu analiz etmeleri onerilebilir.

Teachers’ Psychological Contract Perceptions and Person-Environment Fit Levels