Open Accessڕه‌نگڤه‌دانا سیاسه‌تا بڕیتانى ل هه‌مبه‌رى كوردان د (تێگه‌یشتنى ڕاستى)دا
Author(s) -
Abdullsalam Abdullah,
Hussein O. Abdulrahman
Publication year - 2021
Publication title -
govara zanistîn mirovayetî ya-zankoya zaxo
Language(s) - Persian
Resource type - Journals
eISSN - 2664-4681
pISSN - 2664-4673
DOI - 10.26436/hjuoz.2021.9.2.678
Subject(s) - geology
ڕاڤه‌كرن و هه‌لسه‌نگاندنا به‌رهه‌مێ ئه‌ده‌بى ژ هه‌ر گۆشه‌نیگایه‌كى بیت، ل ده‌رئه‌نجام دێ هزر و مه‌ره‌مێن پشت ده‌قى هێنه دیار كرن و ڤه‌كۆله‌ر لدویڤ ئارمانجێن خوه یێن تایبه‌ت بۆ گه‌هشتن ب هزرێن پشت په‌یڤان، ڕێبازه‌كا ڕه‌خنه‌یى، مۆدێل یان میتۆده‌كێ تایبه‌تێ شرۆڤه‌كاریێ دهه‌لبژێریت و د ئه‌نجامدا لدویڤ بنه‌مایێن وێ، دگه‌هیته مه‌ره‌مێن خوه. ئێك ژ وان مۆدێلێن شرۆڤه‌كاریێ، مۆدێلا (فریكلاف)ه.
فریكلاف ل ده‌ستپێكێ ژ ڕوانگه‌هه‌كا زمانڤانى به‌رێ خوه دده‌ته ده‌قى و پاشى گۆتارێن سه‌ره‌كیێن ده‌قى ده‌ستنیشان دكه‌ت و چه‌وانیا په‌یوه‌ندییا ئه‌وان ل گه‌ل تیۆرێن گشتیێن جڤاكى شڕۆڤه دكه‌ت. فریكلاف مۆدێله‌كا شڕۆڤه‌كرنا سێ ئاستى، واته (سالوخ، ڕاڤه و ئاشكه‌راكرن) پێشكێش دكه‌ت، له‌ورا مۆدێلا ئه‌وى ب مۆدێلا زمانڤانییا ڕه‌خنه‌یى دهێته هژمارتن. ڤه‌كۆلین ل ژێرناڤێ (ڕه‌نگڤه‌دانا سیاسه‌تا بڕیتانى ل هه‌مبه‌رى كوردان د تێگه‌یشتنى ڕاستیدا/ ل دویڤ مۆدێلا نۆرمه‌ن فریكلاف) هاتیه به‌رهه‌ڤكرن.
ڤه‌كۆله‌ران پێكولكرییه داتایێن ڤه‌كۆلینێ ل دویڤ هونه‌ر و شێوه‌یێن زمانڤانییێن كو د مۆدێلا فریكلافیدا هاتینه پیشكێشكرن، سالوخ، ڕاڤه و ئاشكه‌را بكه‌ن و ب ئه‌ڤى ڕه‌نگى نێرینا هزرى و جیهانبینییا ڕۆژنامه‌ڤان و نڤێسه‌رێن ڕۆژناما (تێگه‌یشتى ڕاستى) ل دۆر سیاسه‌تا بڕیتانى بزانن. پرسیارێن سه‌ره‌كیێن ڤه‌كۆلینێ ئه‌ڤه‌نه: ئه‌رێ چه‌وان دشێین ب ڕێكا مۆدێلا سێ ئاستییا فریكلافى (سالوخ، ڕاڤه و ئاشكه‌راكرن) ژ ڕوویێ سه‌رڤه‌یێ ده‌قى به‌ره‌ڤ ڕوویێ ژناڤدا بچین هه‌روه‌سا گۆتارا زال د ڕۆژناما (تێگه‌یشتنى ڕاستى)دا چییه؟
ل دویڤ ئه‌نجامان، نڤێسه‌ر و ڕۆژنامه‌ڤان نه‌بتنێ ب ڕێكا ڕه‌گه‌زێن زمانى و نه‌زمانى نێرینا خوه ده‌ردبڕن، به‌لكو نڤیسه‌ر ڕاسته‌وخۆ و لدویڤ سیاسه‌تا بڕیتانى و ژ گۆشه‌نیگایا لاوازكرنا جه‌بها ڕۆژهه‌لاتیا توركیاى و كارتێكرن لسه‌ر هزرا كوردان، ئه‌ڤان گۆتاران به‌رهه‌ڤ دكه‌ت.