O japońskim porządku prawnym – między literą prawa a otwartością norm

Japoński porządek prawny, będący elementem dalekowschodniej kultury prawnej, charakteryzuje się z jednej strony podatnością na recypowanie i adaptację rozwiązań obcych, natomiast z drugiej – przywiązaniem do rodzimych tradycji prawnych, ściśle powiązanych z cechami kulturowymi i aksjologią społeczną. Powoduje to pewne napięcie między literą prawa a faktycznie funkcjonującymi normami prawnymi, widoczne w kontekście stosunku źródeł prawa stanowionego do zwyczaju i jori , szczególnej roli zaleceń administracyjnych ( gyoseishido ) czy pozycji mediacji względem sformalizowanych procedur prawnych. W konsekwencji napięcie to, oznaczające otwieranie prawa na normy społeczne, może być potraktowane jako element specyficznej relacji między sferami tatemae i honne .