English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Plus annual

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Plus monthly

Global: Zendy Tools annual

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Free Plan

Celem artykułu jest przedstawienie pruskich związków terytorialno-osadniczych w okresieprzedkrzyżackim na obszarze środkowej Łyny, na terenie późniejszego Olsztyna. W pierwszejkolejności została omówiona literatura dotycząca charakteru i form pruskich związków terytorialnych.Następnie została podjęta próba identyfikacji i lokalizacji tych stosunków na ww.terytorium. Zidentyfikowano czternaście pruskich pól, tzw. lauksów (najmniejszych jednostekterytorialno-osadniczych). Pamięć o nich, w zasadzie również ich nazwy pochodzą z czasówpogańskich, były one wymienione w źródłach krzyżackich z okresu kolonizacji. Później zostałyomówione i zidentyfikowane związki terytorialne niższego rzędu, które występują w źródłachpod nazwą „ziemi“ (łac. terra, territorium). Były to ziemie: Gudikus (w okolicach Stękin, Godeki Kajn), Gunelauken (w okolicach od Barczewka po Barczewo, od Odryt i Jedzbarka po Tuławkii Tęguty) oraz Berting (w okolicach m.in. Bartąga i Gągławek). Olsztyn najprawdopodobniejleżał w obrębie ziemi Berting. Uznano za słuszne stwierdzenie, że komornictwa z czasów krzyżackichbyły tworzone na ziemiach pruskich. Przykładem tego jest ziemia Berting oraz komornictwaolsztyńskie i barczewskie. Na podstawie „castrum Hirsberg” postawiono tezę, że przynajmniejna większych ziemiach znajdowały się mniejsze tereny, które odpowiadały okręgomgrodowym. Na ogół każda ziemia posiadała własne centrum kultowe położone na pograniczu.Badany obszar należał do dwóch plemion – Berting i Gunelauken do Galindii (Olsztyn leżał więc w jej obrębie), a Gudikus najprawdopodobniej do Pogezanii. Niniejsze badania, ograniczonedo niewielkiego obszaru, przyniosły obiecujące efekty, należałoby je kontynuować napozostałym obszarze. Pozwolą one na dokładniejsze niż w dotychczasowej historiografii poznaniestruktury i charakteru związków terytorialnych poszczególnych plemion pruskich, jak teżczęściowo ich sieci osadniczej przed podbojem krzyżackim.

Prussian territorial and settlement associations in the basin of the middle Łyna in the 13th century