English (United Kingdom)

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/featured_content/oa?rat=en

https://curated-unify.zendy.io/wp-json/zendy-region/v1/highlighted_journal/

Global: Zendy Plus annual

Presents the access of premium content as premium feature

Premium Content

Presents the keyphrase highlighting as premium feature

Keyphrase Highlighting

Presents the summarisation as premium feature

Summarisation

Insights

Presents the pdf analysis as premium feature

PDF Analysis

Presents the zaia usage as premium feature

ZAIA

Global: Zendy Tools annual

Global: Zendy Free Plan

Global: Zendy Tools monthly

Global: Zendy Plus monthly

Toen Auguste Comte in 1856 zijn dood voelde naderen, droeg hij aan zijn trouwste discipelen de behartiging van zijn testament op. Met de zelfingenomenheid die hem eigen was, verwachtte hij dat ze niet alleen zorg zouden dragen voor zijn materiele en intellectuele nalatenschap, maar zich ook zouden inzetten voor de verspreiding van zijn positivistische leer, een filosofisch systeem dat tijdens de laatste jaren van zijn leven tot een volwaardige religie was uitgegroeid. Hoewel Comte nooit een voet in Nederland had gezet, waren drie van de dertien 'uitverkorenen' Nederlanders. Deze kleine groep, die op het thuisfront grotendeels anoniem bleef, had Comte al tien jaar lang financieel het hoofd boven water gehouden. Tijdens de jaren 1840 hadden zij in Nederland ook enkele pogingen tot positivistische 'propaganda' ondernomen, maar zonder veel succes. Deze 'noble noyau positiviste hollandais', zoals Comte het groepje noemde, gaf de hoop op een algemene Nederlandse bekering tot het positivisme al snel na Comtes dood op. Hun weinig inspirerende geschriften kregen evenmin een verlengstuk in grote sympathie onder intellectuelen voor het wetenschappelijke werk van Comte — sympathie die bijvoorbeeld wel in Belgie bestond in vrijzinnige kringen rond de Brusselse universiteit. Toen in 1902 onder voorzitterschap van de Belgische socialist en hoogleraar Hector Denis in Parijs een internationaal eerbetoon aan Comte werd georganiseerd, met inhuldiging van een standbeeld op de Place de la Sorbonne, was de interesse vanuit Nederland gering. Slechts vijf Nederlanders — waaronder de socialist Henri van Kol en academici als de psycholoog Gerard Heymans — kenden hun steun toe, tegenover een dertigtal Belgen. Dat rond 1900 — en ook de decennia voorheen — weinig Nederlandse intellectuelen onverdeeld enthousiast waren over het positivistische gedachtengoed, betekent nog niet dat de stroming geen rol in het intellectuele leven speelde. Sinds 1870 was de positivistische wetenschapsvisie voorwerp van discussie binnen de geschiedenis, later ook in disciplines als de sociologie, de psychologie en de criminologie. In deze domeinen was het debat echter ontstaan vanuit een min of meer rechtstreekse kennismaking met het Franse of Engelse positivistische ideeengoed, los van de vroegere propagandapogingen die in Nederland waren ondernomen. In de filosofie en de wijsgerige theologie liep dat anders. Zeker tot 1880 vormden de debatten die er over het positivisme werden gevoerd een respons op de eerste Nederlandse propaganda voorde 'stellige wijsbegeerte' of 'positieve filosofie'. Daarnaast

'Gehuld in het schitterend kleed der nieuwste Parijsche mode'. Auguste Comte in Nederland (1845-1880)